Με κάθε πρόσφορο μέσο, πολιτική παρέμβαση στην κυβέρνηση που αποφασίζει τελικά, δια της νομικής οδού και με κινητοποιήσεις θα κινηθεί η Ηγουμενίτσα και γενικότερα η Θεσπρωτία για να αλλάξουν οι προβλέψεις του υπό εκπόνηση Master Plan του λιμένα που, εάν υιοθετηθούν και εφαρμοστούν, θα την μετατρέψουν σε μια βιομηχανική πόλη και όχι σε ένα λιμάνι σύγχρονο, πράσινο και συμβατό με την πόλη. Δύο χρόνια μετά την παραχώρηση του λιμένα στον ιταλικό Όμιλο Grimaldi, η Ηγουμενίτσα, δια των αιρετών εκπροσώπων της, φορέων και πολιτών εκφράζει ξεκάθαρη αντίθεσή της στον προτεινόμενο σχεδιασμό «ανάπτυξης».
Μετά τη σύσκεψη της περασμένης Τετάρτης στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσπρωτίας, το βράδυ της Παρασκευής, το Δημοτικό Συμβούλιο Ηγουμενίτσας ενέκρινε ομόφωνα την εισήγηση του Δημάρχου Παναγιώτη Νταή για το Master Plan του λιμένα, η οποία μετατράπηκε πλέον σε επίσημη απόφαση και χαράσσει τη στρατηγική πορεία της πόλης απέναντι στα σχέδια του παραχωρησιούχου.
Ο Δήμος επισημαίνει πως δεν αντιτίθεται στην ανάπτυξη, αλλά διεκδικεί έναν λιμένα «σύγχρονο, πράσινο και συμβατό με την πόλη», όχι έναν βιομηχανικό κόμβο με περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς κινδύνους, «η Ηγουμενίτσα δεν θα δεχθεί να γίνει βιομηχανική πόλη».
Με τριπλό σχέδιο δράσης
Η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου καθορίζει τριπλό σχέδιο δράσης για το επόμενο διάστημα:
- Πολιτική παρέμβαση στα συναρμόδια υπουργεία, ζητώντας την αναθεώρηση του σχεδίου και τη συμμόρφωση με το πολεοδομικό και περιβαλλοντικό πλαίσιο.
- Νομική προσφυγή σε εθνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια, αξιοποιώντας τη νομοθεσία περί προστασίας περιβάλλοντος και δημοσίου συμφέροντος.
- Αγωνιστικές κινητοποιήσεις, με τη συμμετοχή φορέων και πολιτών, που ενδέχεται να φτάσουν έως και στο κλείσιμο του λιμανιού, εφόσον δεν υπάρξει ανταπόκριση.
Η απόφαση θα αποσταλεί στην Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων (ΕΣΑΛ), στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο ΤΑΙΠΕΔ, στην Περιφέρεια Ηπείρου, στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας, καθώς και στον Οργανισμό Λιμένος Ηγουμενίτσας (ΟΛΗΓ Α.Ε.).
Ομοφωνία αιρετών και φορέων
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, ο Δήμαρχος Ηγουμενίτσας Παναγιώτης Νταής υπογράμμισε ότι η συζήτηση για τον λιμένα θα έπρεπε να είχε προηγηθεί της παραχώρησης, όταν υπήρχε η δυνατότητα να τεθούν δεσμευτικές ρήτρες προς τον παραχωρησιούχο. «Τώρα το μπαλάκι είναι στην κυβέρνηση. Το Master Plan απαιτεί Προεδρικό Διάταγμα και αυτό υπογράφεται από υπουργούς», είπε, εξηγώντας πως στόχος του Δήμου είναι η πολιτική πίεση και η αποστολή τεκμηριωμένων αντιρρήσεων.
Ο Δήμαρχος Φιλιατών Βασίλειος Τζίγκος στάθηκε στο πλευρό του Δήμου Ηγουμενίτσας, τονίζοντας ότι δεν υπήρξε καμία ενημέρωση για τις προβλέψεις στη Σαγιάδα και πως η περιοχή δεν πρόκειται να αποδεχθεί αιφνιδιαστικές μεταβολές.
Ο πρώην δήμαρχος Γιάννης Λώλος έκανε λόγο για «αποκαρδιωτικό σχέδιο» που δεν έχει πράσινο αποτύπωμα και αντιστρατεύεται τον τουριστικό προσανατολισμό της περιοχής, ενώ ο Αντώνης Μπέζας το χαρακτήρισε «πραξικόπημα μετά την πώληση», ζητώντας νομικές ενέργειες και πολιτική πίεση.
Στη συζήτηση τοποθετήθηκαν επίσης ο πρώην δήμαρχος και διευθύνων του ΟΛΗΓ Ανδρέας Νταής, ο πρώην βουλευτής Μάριος Κάτσης, ο πρόεδρος της Πανηπειρωτικής Μάκης Κιάμος, δημοτικοί σύμβουλοι και εκπρόσωποι φορέων.
Οι προβλέψεις που προκαλούν αντιδράσεις
Η ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου καταγράφει συγκεκριμένες προβλέψεις του Master Plan που προκαλούν ανησυχία και έντονη αντίδραση:
- Αποθήκευση και πρατήριο καυσίμων (MGO, HFO, μεθανόλη), με κινδύνους ρύπανσης, αλλά και αθέμιτου ανταγωνισμού προς τα τοπικά πρατήρια.
- Διακίνηση χύδην φορτίων, με επιπτώσεις στη θαλάσσια και ατμοσφαιρική ρύπανση, στο θόρυβο και στην κυκλοφοριακή επιβάρυνση.
- Ναυπηγοεπισκευαστική μονάδα, που εγκυμονεί κινδύνους θορύβου, αισθητικής υποβάθμισης και επιβάρυνσης του αστικού και θαλάσσιου περιβάλλοντος.
- Εφοδιαστική βάση για γεωτρήσεις υδρογονανθράκων, με κίνδυνο ρύπανσης και αλλοίωσης του χαρακτήρα του λιμένα.
- Απουσία χρονοδιαγράμματος για τη Μαρίνα και τα τουριστικά καταφύγια σε Πλαταριά, Σύβοτα και Σαγιάδα, καθώς και έλλειψη πρόβλεψης για υδατοδρόμιο.
- Μη πρόβλεψη χώρων για δημόσιες υπηρεσίες, όπως Υγειονομείο και Τελωνείο.
Τα 10+1 σημεία της απόφασης
Η απόφαση συνοψίζει σε δέκα βασικούς άξονες τις ενστάσεις και προτάσεις της πόλης:
- Ασυμβατότητα με το πολεοδομικό σχέδιο – Οι βαριές βιομηχανικές χρήσεις συγκρούονται με το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο που προβλέπει ήπιες τουριστικές και αστικές δραστηριότητες.
- Ελλιπής περιβαλλοντική τεκμηρίωση – Απαιτείται η πλήρης Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, όπως απαιτεί η νομοθεσία, που θα εξετάζει τις περιβαλλοντικές πιέσεις (θόρυβο, ρύπανση, επιπτώσεις σε βιοποικιλότητα και προστατευόμενες περιοχές).
- Οικονομική επιβάρυνση για τον Δήμο – Οι νέες δραστηριότητες αυξάνουν τις ανάγκες καθαριότητας, φωτισμού και οδοποιίας χωρίς πρόβλεψη χρηματοδότησης.
- Αντίθεση με τη βιώσιμη ανάπτυξη – Η συγκέντρωση βαριών υποδομών αλλοιώνει την ταυτότητα της πόλης και μειώνει την τουριστική της αξία.
- Κυκλοφοριακή επιβάρυνση – Η αύξηση φορτηγών και επιβατών δημιουργεί προβλήματα στην Εγνατία, στην Ε.Ο. Ηγουμενίτσας – Πρέβεζας και στο αστικό δίκτυο.
- Ρύπανση και κίνδυνοι υγείας – Οι προβλεπόμενες εγκαταστάσεις αυξάνουν τον κίνδυνο πυρκαγιάς, εκρήξεων και ατμοσφαιρικής μόλυνσης.
- Υποβάθμιση τουρισμού και τοπίου – Οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις και τα σιλό αλλοιώνουν την παραλιακή φυσιογνωμία και την τουριστική ελκυστικότητα.
- Αθέμιτος ανταγωνισμός για τις τοπικές επιχειρήσεις – Τα πρατήρια καυσίμων δημιουργούν προνομιακές συνθήκες έναντι των τοπικών επιχειρήσεων.
- Ανάγκη ουσιαστικής διαβούλευσης – Ζητείται πραγματική συμμετοχή των τοπικών φορέων και σαφές χρονοδιάγραμμα για έργα, με έμφαση στη Μαρίνα και τον εκσυχρονισμό στα αλιευτικά και τουριστικά καταφύγια.
- Αύξηση αντισταθμιστικών τελών – Ο Δήμος ζητά μεγαλύτερο μερίδιο από τα έσοδα του λιμένα για τη συντήρηση των δημοτικών υποδομών.
Ο «δεκάλογος» συμπληρώθηκε με την πρόταση του Αντώνη Μπέζα για νομικές ενέργειες στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που υιοθετήθηκε ομόφωνα.
Ποια θετικά αναγνωρίζονται
Παρά τις σοβαρές ενστάσεις, η απόφαση αναγνωρίζει ορισμένα θετικά στοιχεία του Master Plan, τα οποία θα μπορούσαν να συμβάλουν στη βελτίωση της λειτουργικότητας του λιμένα:
- Τη δημιουργία logistics zone, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα επιφέρει επιπλέον περιβαλλοντική όχληση,
- Την πρόβλεψη για ενεργειακή και υδροδοτική αυτονομία μέσω φωτοβολταϊκών και αφαλάτωσης,
- Την εγκατάσταση συστημάτων διαχείρισης αποβλήτων και απορριμμάτων πλοίων,
- Την ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών παρακολούθησης και ασφάλειας του λιμένα.
Ωστόσο, όπως τονίζεται, τα θετικά αυτά σημεία «δεν αρκούν για να εξισορροπήσουν τις ασύμβατες δραστηριότητες που προτείνει το σχέδιο».
