-Στη χθεσινή σύνοδο του Forum Κυκλικών Πόλεων στα Γιάννενα, εκτός των άλλων τονίστηκε η ανάγκη αξιοποίησης των βιοαποβλήτων με τον καφέ κάδο για παραγωγή ενέργειας και μείωση ποσοσήτων προς τις μονάδες και την ταφή.
Ο στόχος για αύξηση της ανακύκλωσης μέχρι το 2030 και περιορισμού των υπολειμμάτων που καταλήγουν σε ΧΥΤΥ, είναι εφικτός και για τη χώρα και την Ήπειρο, όπως προέκυψε από τις εργασίες της 6ης Συνόδου του Forum Κυκλικών Πόλεων που φιλοξένησαν χθες τα Γιάννενα, καθώς και από τις αναφορές του Γενικού Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ, Μανώλη Γραφάκου. Το ολιστικό σχέδιο για την ανακύκλωση που εκπονήθηκε από τον ΦοΔΣΑ Ηπείρου είναι έτοιμο να κατατεθεί προς έγκριση, ώστε να ακολουθήσει η χρηματοδότηση των έργων που περιλαμβάνει από το ΕΣΠΑ και το τέλος ταφής που έγινε ανταποδοτικό. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στην ανάγκη διαχείρισης των βιοαποβλήτων με αξιοποίηση για παραγωγή ενέργειας. Για το αν θα πληρώνουν λιγότερα οι πολίτες, αποτελεί ζητούμενο…
Σε αυτό το forum συναντήθηαν οι φορείς της δημόσιας διοίκησης, δηλαδή τα Υπουργεία Περιβάλλοντος, Οικονομίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και βιομηχανίας, οι φορείς της αυτοδιοίκησης μέσα από την ΚΕΔΕ αλλά και κατά τόπους μέσα από τους ΦΟΔΣΑ, τον Δήμο και την περιφέρεια που το φιλοξενούν, φορείς της οικονομίας, τα Πανεπιστήμια, τη ΡΑΑΕΥ από σήμερα κοκ.
Το θέμα της 6ης Συνόδου ήταν «Δράσεις για αύξηση ανακύκλωσης – μείωση ταφής – παραγωγή ενέργειας», με στόχο την ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης και τη διαμόρφωση ρεαλιστικών προτάσεων πολιτικής για το μέλλον.
Η συνεδρίαση του Forum το μεσημέρι της Παρασκευής, έγινε παρουσία του Γενικού Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ, Μανώλη Γραφάκου ο οποίος πριν την έναρξη της συνεδρίασης εξέφρασε την εκτίμηση ότι γίνονται σημαντικά βήματα για να πετύχουμε ως χώρα το στόχο της αύξησης της ανακύκλωσης μέχρι το 2030. “Βρισκόμαστε σε μία κρίση περίοδο για τη διαχείριση των αποβλήτων, είναι η χρονιά αυτή, μία χρονιά οριακή, διότι θα κλείσουν σημαντικά πράγματα, όπως τα ολιστικά σχέδια ανακύκλωσης για να ενισχύσουμε την ανακύκλωση και τη διαλογή στην πηγή, θα κλείσει το κομμάτι των μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων. Εσείς εδώ στην Ήπειρο έχετε μία μονάδα που λειτουργεί πολλά χρόνια, η οποία βεβαίως θα αναβαθμιστεί. Και βεβαίως θα κλείσει και το πλαίσιο της ενεργειακής αξιοποίησης, ο νόμος πλαίσιο φέτος και η διαγνωστική διαδικασία του χρόνου” ανέφερε ο κ. Γραφάκος.
Αισιοδοξία για τους στόχους
Αναλύοντας τις ενέργειες που προχωρούν με γοργά βήματα σήμερα, ο κ. Γραφάκος εξέφρασε την αισιοδοξία του για την επίτευξη των εθνικών στόχων. Ξεκίνησε από τα ολιστικά σχέδια ανακύκλωσης, τα οποία συντάσσονται από τους ΦΟΔΣΑ, εγκρίνονται σταδιακά και περιγράφουν συγκεκριμένες δράσεις για τον καφέ κάδο, τα απορριμματοφόρα, τα ογκώδη κτπ. Περιγράφουν λοιπόν συγκεκριμένες δράσεις, κοστολογούνται αυτές οι δράσεις και η κάθε δράση αποτυπώνεται και σε αριθμούς. Ήδη έχουμε το πρώτο ολιστικό σχέδιο της κεντρικής Μακεδονίας, η Ήπειρος το καταθέτει τις επόμενες μέρες και το Υπουργείο έρχεται από την πλευρά του να αξιολογήσει αυτά τα σχέδια, διασφαλίζοντας τη χρηματοδότηση των έργων. Τώρα που θα ανοίξει το χρηματοδοτικό πλαίσιο για να δεχτεί προτάσεις από το ΕΣΠΑ και από το τέλος ταφής, θα έρθουν οι φορείς εντός του 2025 και θα υποβάλλουν τις προτάσεις τους. Άρα, το 2026 θα έχουν συμβασιοποιηθεί έργα και το αργότερο από το 2027 θα λειτουργούν. Πολύ πριν από το 2030 που είναι ο στόχος της πολιτείας, όπως τόνισε ο κ. Γραφάκος. Στο κομμάτι της επεξεργασίας των αποβλήτων, των μονάδων, αυτή τη στιγμή τέσσερις δημοπρατήσεις μένουν, του χρόνου και αυτές οι τέσσερις θα έχουνε συμβασιοποιηθεί, άρα και το 2030 θα έχουμε και τις μονάδες. Οι μονάδες έχουν σημασία διότι μπαίνουν 100 κιλά μέσα αποβλήτων και σήμερα θάβονται τα 35. Αύριο όμως με την αναβάθμιση της μονάδας θα θάβονται κάτω από 10. Και μένει το τελευταίο στάδιο το οποίο θα έρθει μαζί με τις μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων, που είναι η επεξεργασία αυτού του υπολείμματος, από τις μονάδες της Ελληνικής Αξιοποίησης Ανακύκλωσης, που στόχος είναι η διαγωνιστική διαδικασία να γίνει το 2026, να έχουμε συμβάσεις το 2027 και να έχουμε ολοκληρωθεί τα έργα το 2030.
“Άρα η χώρα έφερε πέντε χρόνια νωρίτερα το στόχο, φαίνεται το 2030 θα τον πιάσουμε, αλλά και αν χάσουμε και έναν χρόνο, έχουμε κάνει άλμα” σημείωσε ο γενικός γραμματέας.
Κόστος, διαχείριση βιοαποβλήτων
Στο ερώτημα για την τιμή και το κόστος της διαχείρισης των απορριμμάτων, ο κ. Γραφάκος αναφέρθηκε στις δύο δυνάμεις που οδηγούν την τιμή: Η πρώτη δύναμη είναι η ποιότητα που θέλουμε για να προστατέψουμε το περιβάλλον. Αν στόχος του Δήμου Ιωαννίνων ήταν να έχει χαμηλή διαχείριση αποβλήτων, ανέφερε ως παράδειγμα ο κ. Γραφάκος, θα πήγαινε και θα τα πέταγε όλα στη λίμνη. Ο Δήμος και κάθε Δήμος επιλέγει αντί αυτού, μία διαχείριση των αποβλήτων, η οποία έχει ένα παραπάνω κόστος. Ποια είναι η δύναμη που μειώνει το κόστος και είναι αποκλειστικά στη δύναμη των πολιτών: Να κάνουν διαλογή στην πηγή, να μπορέσουν από τα απόβλητα τους να οδηγούν όσο το δυνατόν λιγότερα για ταφή. “Στο τέλος της ημέρας, για να είμαστε ειλικρινείς απέναντι στους πολίτες, θα υπάρχει μία ελαφρά αύξηση του κόστους των αποβλήτων. Αυτό όμως είναι επένδυση στο περιβάλλον και στις επόμενες γενιές. Και όταν μιλάμε ελαφρά, μιλάμε για πραγματικά πολύ μικρή αύξηση, την οποία ο ίδιος ο πολίτης έχει τη δύναμη να την κατεβάσει” τόνισε.
Ο κ. Κωνσταντίνος Αραβώσης από την πλευρά του, πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, σημείωσε πως η διαχείριση των στερεών αποβλήτων βρίσκεται σήμερα σε μία κρίσιμη καμπή. Αυτό για το οποίο είναι η υπεύθυνη η Ανεξάρτητη Αρχή, τόνισε ο κ. Αραβώσης, είναι ότι οι πιστοποιήσεις των ΦΟΔΣΑ σε όλη την Ελλάδα που βοήθησαν στο να βελτιωθούν οι φορείς και αυτό ισχύει και για τον ΦΟΔΣΑ Ηπείρου, που βρίσκεται σε πολύ καλό δρόμο και θα πιστοποιηθεί και τυπικά άμεσα.
Ο Πρόεδρος της ΕΕΔΣΑ (Ελληνικής Εταιρείας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) Γιώργος Ηλιόπουλος αναφέρθηκε στα θέματα της παρούσας Συνόδου που είναι το πως μπορούμε να αυξήσουμε την ανακύκλωση και ειδικά στα ρεύματα βιοαποβλήτων, που είναι τα αποφάγια κουζίνας και δεύτερον, πως μπορούμε αφού κάνουμε ανακύκλωση και αφού επεξεργαστούμε τα ανακυκλώσιμα, τα όποια υπολείμματα να μην πάνε για ταφή καθώς η ταφή είναι η δυσμενέστερη μέθοδος περιβαλλοντικά και οικονομικά αλλά να τεθούνε στην λογική της ενεργειακής αξιοποίησης για παραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας.
Στην ερώτηση τι θα μπορούσε να γίνει χθες… για να αυξηθεί η ανακύκλωση, ο κ. Ηλιόπουλος τόνισε: “Καφέ κάδος στους δρόμους, απόβλητα κουζίνας από τα νοικοκυριά, τοποθετούνται χωριστά και πηγαίνουν έξω στον καφέ κάδο και όχι στον πράσινο, πηγαίνουν για κομποποίηση σε ένα εργοστάσιο που είναι έτοιμο, 40% αύξηση της ανακύκλωσης μόνο από αυτή την δράση”.
Αγωνία Μπέγκα
Ο φιλοξενών τη Σύνοδο Δήμαρχος Ιωαννίνων, Θωμάς Μπέγκας δήλωσε πως στη διαχείριση των απορριμμάτων δεν έχουμε κάνει τα βήματα σε αυτό το στόχο που θα έπρεπε να κάνουμε. “Άρα πρέπει να τρέξουμε πάρα πολύ τα επόμενα χρόνια, λαμβάνοντας πρώτα υπόψη τον παράγοντα της κλιματικής κρίσης” τόνισε ο Δήμαρχος και ακολούθως αναφέρθηκε στο φιλόδοξο σχέδιο των 100 κλιματικά ουδέτερων πόλεων ως το 2030 στο οποίο μετέχει ο Δήμος. Όλα αυτά είναι αλληλένδετα σημείωσε και συμπλήρωσε: “Ανησυχούμε και για την εξέλιξη του πρότζεκτ των 100 κλιματικά ουδέτερων πόλεων, θεωρούμε ότι δεν τρέχει με τους ρυθμούς που θα έπρεπε να τρέχει… Η γραφειοκρατία της Ευρώπης το έχω πει επανειλημμένως, είναι τραγική και αυτό κάπως πρέπει να το ξεπεράσουμε έτσι ώστε να πάμε στην ουσία, σε χρηματοδοτικά εργαλεία και τεχνογνωσία για να προχωρήσουμε μπροστά. Την ίδια ώρα όμως αυτό πρέπει να το πιστέψει και το ελληνικό κράτος που και αυτή τη στιγμή φαίνεται ότι κάπου έχει ατονήσει όσον αφορά τις προσπάθειες που κάνει προς αυτή την κατεύθυνση”.
Έτοιμος ο ΦοΔΣΑ για το σχέδιο
Τέλος, ο Νίκος Γεωργάκος πρόεδρος του ΦΟΔΣΑ δήλωσε πως το ολιστικό σχέδιο του ΦΟΔΣΑ για τα απορρίμματα βρίσκεται στην διαδικασία της έγκρισης του Υπουργείου Περιβάλλοντος καθώς επίσης και το πολύ σημαντικό σχέδιο της πιστοποίησης του ΦΟΔΣΑ Ηπείρου που αναμένει το υπηρεσιακό των Ιωαννίνων για να ολοκληρωθεί. “Και όλα αυτά να τα κάνουμε πράξεις, πράξεις με χρήματα που θα έρχονται, χρήματα τα οποία θα δοθούν με τέτοιον τρόπο ώστε να βοηθήσουμε στην κυκλική οικονομία, να βοηθήσουμε στο ότι θα πρέπει να πληρώνουν λιγότερα οι δημότες μας και αυτά έρχονται με την οργάνωση του δικτύου και την οργάνωση καλύτερα της όλης διαχείρισης των απορριμμάτων” είπε.