Με στόχο την προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης και την εκπαίδευση των πολιτών σε θέματα προστασίας και ανάδειξης του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας λαμβάνει μέρος και φέτος στον εορτασμό των Πράσινων Πολιτιστικών Διαδρομών, με μια δράση ανοιχτή στο ευρύ κοινό με τίτλο «Τοπία άχρονα, μνημεία χιλιόχρονα: περιήγηση στην αρχαία Φανοτή (Ντόλιανη) Θεσπρωτίας», η οποία θα υλοποιηθεί το Σάββατο 24 Μαΐου. Η συνάντηση όσων θέλουν να συμμετάσχουν θα γίνει στον αρχαιολογικό χώρο της Ντόλιανης και η ξενάγηση ξεκινά στις 10 το πρωί.
Χτισμένη σε στρατηγική θέση, στην κορυφή χαμηλού λόφου, πάνω από τα Μικρά Στενά του ποταμού Καλαμά, η αρχαία Φανοτή, αποτέλεσε κέντρο του φύλου των Φανοτέων Θεσπρωτών από την εποχή της ίδρυσής της στο β΄ μισό του 4ου αι. π.Χ., διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια του τελευταίου Μακεδονικού
πολέμου. Όπως αναφέρει ο προϊστάμενος της Εφορείας, αρχαιολόγος Ιωάννης Χουλιάρας, η ακμή της πόλης τοποθετείται στην ελληνιστική περίοδο, ενώ η κατοίκησή της συνεχίζεται σχεδόν αδιάλειπτα έως και τα νεότερα χρόνια.
Από την ελληνιστική ακμή στη ρωμαϊκή αναδιοργάνωση και επανάχρηση των αρχαίων κτιρίων, κι από την ανάπτυξη ενός ακμαίου αγροτοκτηνοτροφικού οικισμού της βυζαντινής περιόδου στην οθωμανική επιβίωση, η Ντόλιανη αποτελεί ένα παλίμψηστο της ανθρώπινης παρουσίας στην περιοχή.
Τα επιβλητικά επάλληλα ισοδομικά τείχη μπροστά στα οποία συντρίφτηκαν οι λεγεώνες του Appius Claudius τον χειμώνα του 170/169 π.Χ., διαδέχεται ο μονόχωρος ναΐσκος που κατασκευάζεται τη βυζαντινή περίοδο επάνω στο δυτικό πύργο της κύριας πύλης της αρχαίας οχύρωσης, ο οποίος την οθωμανική περίοδο δίνει τη θέση του στο μουσουλμανικό τέμενος ή τεκέ πιθανώς των Μπεκτασήδων (Bektaşi) δερβίσηδων, που ιδρύεται στο νότιο τμήμα του οικισμού, επάνω σε πύργο της εσωτερικής αρχαίας οχύρωσης.
Μέσα από τη δράση αυτή, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να αφουγκραστούν την ιστορία ενός τοπίου σμιλεμένου από τη δύναμη του νερού και του χρόνου, καθώς το εντυπωσιακό φυσικό ανάγλυφο, με τις απόκρημνες χαράδρες και το ποτάμιο οικοσύστημα του Καλαμά, πλαισιώνει τα αρχαία κατάλοιπα, καθιστώντας τον χώρο έναν ζωντανό τόπο μάθησης και αναστοχασμού για τη σχέση ανθρώπου και περιβάλλοντος.
Υπεύθυνοι δράσης – τηλέφωνα επικοινωνίας για το κοινό στη διάρκεια του εορτασμού: Στέφανος Βασιλειάδης – Αγγελική Βασιλάκου / τηλ. επικοινωνίας 26650 29178 -177 / e-mail: efathe@culture.gr