Προτάσεις που για χρόνια συζητούνται και μπορούν να αλλάξουν την φυσιογνωμία και λειτουργικότητα της πόλης και του δήμου συνολικά, όπως, Διοικητικό κέντρο στο στρατόπεδο Βελισσαρίου, απομάκρυνση του Εθνικού Σταδίου “Ζωσιμάδες” και στη θέση του να γίνει χώρος πρασίνου, υπόγειο πάρκινγκ και μικρές αθλητικές εγκαταστάσεις, νέο σταθμό ΚΤΕΛ κοντά σε Εγνατία/Ιόνια Οδό, διερεύνηση κατασκευής τραμ, νέες γραμμές minibus και ηλεκτρικά λεωφορεία, αξιοποίηση παλαιών εγκαταστάσεων του Υπεραστικού ΚΤΕΛ (Μπιζανίου/Ζωσιμάδων), προστασία του κέντρου από τη διαμπερή κυκλοφορία, εμβληματικές πεζοδρομήσεις σε Αβέρωφ, Ανεξαρτησίας και σειρά άλλων υποδομών και παρεμβάσεων για τη βιομηχανία, τον πρωτογενή και τριτογενή τομέα, τη λίμνη, νέες οδικές συνδέσεις, ποδηλατοδρόμους και πεζόδρομους, καθώς και η ίδρυση Τεχνόπολης-Τεχνολογικού Πάρκου, περιλαμβάνονται στο Σενάριο 2 (ήπιας παρέμβασης) της μελέτης του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Ιωαννιτών που παρουσιάστηκε χθες και θα συζητηθεί τη Δευτέρα σε ειδική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, μαζί με τα άλλα δυο που προτείνονται.
Πρόκειται για το λεγόμενο σενάριο ήπιας παρέμβασης που αφορά και πολεοδόμηση σε περιοχές προστασίας του περιβάλλοντος – Natura κυρίως το οποίο υποστηρίζεται από τους μελετητές κόντρα στη μηδενική παρέμβαση που είναι το πρώτο σενάριο, αφήνοντας εκτός και το Σενάριο 3 της λεγόμενης Έντονης παρέμβασης. Από σήμερα μπορούν πολίτες και φορείς να ενημερώνονται και να καταθέτουν προτάσεις μέχρι και τη Δευτέρα 14 του μήνα.
Η παρουσίαση των τριών σεναρίων έγινε το μεσημέρι στον πολυχώρο “Δ. Χατζής” με τη συμμετοχή εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του Τεχνικού Επιμελητηρίου και της μελετητικής ομάδας. Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει οριστικοποίηση της πρότασης των μελετητών ως τον ερχόμενο Απρίλιο για να γίνει ακολούθως Προεδρικό Διάταγμα, ενώ ως προς αυτό που παρουσιάστηκε χθες, ως προς τα προτεινόμενα τρία σενάρια δηλαδή, το δημοτικό συμβούλιο θα πρέπει να αποφασίσει ποιο επιλέγει και τέλος για πέντε μόλις μέρες – καθώς το ασφυκτικό αυτό σενάριο προέβλεψε ο νομοθέτης – πολίτες και φορείς μπορούν να εκφράσουν τις απόψεις τους.
Το δημοτικό συμβούλιο, που θα συζητήσει σε ειδική συνεδρίαση την ερχόμενη Δευτέρα το θέμα του ΤΠΣ, είναι αυτό που θα κάνει την τελική επιλογή του σεναρίου, από την παρουσίαση των μελετητών, ωστόσο προέκυψε η ισχυρή υποστήριξη του δεύτερου σεναρίου εκ μέρους τους. Κρίσιμο σημείο διαφοράς αυτού του σεναρίου ως προς το τρίτο, είναι η δυνατότητα πολεοδόμησης εντός χώρων που είναι ενταγμένοι σε περιοχές προστασίας του περιβάλλοντος – περιοχές Natura κατά βάση.
Επειδή από τη συζήτηση που ακολούθησε την παρουσίαση, αυτό διαφάνηκε πως θα απασχολήσει δημοτικό συμβούλιο, πολίτες και φορείς για τις επόμενες ημέρες, είναι το αν πρέπει να πάμε με το σενάριο της ήπιας ή της έντονης παρέμβασης, είναι κρίσιμο να δώσουμε εξ αρχής την κύρια και βασική διαφορά των δύο σεναρίων: το τρίτο σενάριο προτείνει νομοθετική ρύθμιση για να επιτρέπεται η πολεοδόμηση και οι επεκτάσεις οικισμών και οι βιομηχανικές μονάδες σε σχέση με την ήπια παρέμβαση. Επεκτάσεις που προτείνονται αφορούν στην πόλη και ενδεικτικά στους οικισμούς Μαρμάρων,Άμμος, Καρδαμιτσίων, Κάτω Νεοχωρόπουλου, Κάτω Μαρμάρων στη ΔΕ Ιωαννίνων και Μπάφρας στη ΔΕ Ανατολής, εφόσον τονίζουμε, υπάρξει νομοθετική ρύθμιση.
Οι προτάσεις του Σεναρίου 2 είναι πολύ σημαντικές και αλλάζουν αισθητά τη φυσιογνωμία της πόλης και του λεκανοπεδίου, εφόσον υιοθετηθούν από την πολιτική διοίκηση του Δήμου Ιωαννιτών τα επόμενα χρόνια και δεκαετίες. Η διαφορά ως προς την επιλογή του εναλλακτικού σεναρίου έχει να κάνει με τη βούληση ή την απαίτηση της τοπικής κοινωνίας να υπάρξουν συγκεκριμένες επεκτάσεις σε περιοχές Natura. Με τα ασφυκτικά πάντως χρονοδιαγράμματα της θεσμοθέτησης των ΤΠΣ φαντάζει εντελώς ουτοπικό να πιστεύει κανείς πως μπορεί να γίνει η απαιτούμενη ειδική νομοθετική ρύθμιση μέσα στους επόμενους μήνες, ώστε να προλάβει τη θεσμοθέτηση του ΤΠΣ του Δήμου Ιωαννιτών.
To Σενάριο 2 και οι προτάσεις του
Στρατηγικοί στόχοι υπηρετούνται από τα τρία εναλλακτικά σενάρια που είναι τα εξής:
- Σενάριο 1 – Μηδενικής παρέμβασης.
- Σενάριο 2 – Ήπιας παρέμβασης.
- Σενάριο 3 – Έντονης παρέμβασης.
Το Σενάριο 1, Μηδενικής παρέμβασης δεν διαθέτει πολεοδομικά εργαλεία και ουσιαστικά υπαγορεύει τη στασιμότητα στον πρωτογενή τομέα και στην καθορισμένη γεωργική γη, δεν θα επαναξιολογηθεί ο δευτερογενής τομέας εκτός Δήμου, δεν υιοθετούνται Επιχειρηματικά Πάρκα. Υπάρχει μη ενσωμάτωση κατευθύνσεων του υπερκείμενου σχεδιασμού, δεν προωθούνται εναλλακτικές μορφές τουρισμού, παραμένουν οι ελλείψεις σε κοινωνικές υποδομές και κοινωφελείς χώρους. Πέραν του τεχνικού προγράμματος του Δήμου δεν θα υπάρχουν επενδύσεις και αναβαθμίσεις. Προφανώς και αυτό το σενάριο γίνεται αποδεκτό μόνο από όσους πιστεύουν ότι η ζωή στην πόλη και στο Λεκανοπέδιο είναι χωρίς καθόλου προβλήματα.
Το Σενάριο 2, Ήπιας Παρέμβασης είναι το λεγόμενο και ρεαλιστικό. Προβλέπει για τον πρωτογενή τομέα υιοθέτηση ευρείων ζωνών αξιολόγησης αγροτικής γης, δημιουργία πράσινης ζώνης γύρω από το αστικό σύμπλεγμα. Για το Δευτερογενή τομέα προτείνεται αντίστοιχα, η υποστήριξη με τη λειτουργία υφιστάμενων επιχειρήσεων, και η αποτροπή διάσπαρτων μονάδων και η οργάνωσή τους σε οργανωμένους υποδοχείς, καθώς και η ίδρυση Τεχνόπολης-Τεχνολογικού Πάρκου. Ο Τριτογενής τομέας θα περιλαμβάνει βελτίωση των υφιστάμενων τουριστικών υποδομών, ενίσχυση ειδικών μορφών τουρισμού με έμφαση στον τουρισμό της υπαίθρου, τον πολιτιστικό, συνεδριακό, εκπαιδευτικό τουρισμό κτλ.
Το Σενάριο 2 προτείνει στην εκτός σχεδίου δόμηση 4 περιοχές:
- Έρευνας και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στην περιοχή που προτείνει το ΣΧΟΟΑΠ Μπιζανίου.
- Βιομηχανική ζώνη μέσης και χαμηλής όχλησης νότια του οικισμού Κατσικά.
- Βιομηχανική ζώνη μέσης και χαμηλής όχλησης νότια του οικισμού της Πεδινής.
- Διατήρηση/αναβάθμιση λατομικών ζωνών.
Για τους Οικιστικούς υποδοχείς της πόλης Ιωαννίνων προτείνεται η διατήρηση των 25 Πολεοδομικών Ενοτήτων, επικαιροποίηση των χρήσεων γης, για το ιστορικό κέντρο προτείνεται εκτός του Κάστρου η χρήση γενικής κατοικίας με εξαιρέσεις χρήσης γης όπως τα επαγγελματικά εργαστήρια κατόπιν ειδικής μελέτης προστασίας ανάδειξης, ενώ εντός του Κάστρου προτείνεται η χρήση αμιγούς κατοικίας και τουριστικά καταλύματα έως 20 κλίνες, στην περιοχή Μάτσικα προτείνεται χρήσης γενικής κατοικία με εξαιρέσεις κατόπιν γνώμης του ΥΠΠΟ και ενίσχυση υποδομών του πρασίνου.
Το Σενάριο 2 προτείνει επίσης συγκεκριμένες παρεμβάσεις όπως:
- Συνεχής πεζόδρομος ποδηλατόδρομος από το πάρκο Κατσάρη ως το Μώλο.
- Παραλίμνιο μητροπολιτικό πάρκο (πολιτισμός, αθλητισμός, αναψυχής).
- Πράσινος διάδρομος περιμετρικά της λίμνης και ποδηλατοδρόμος.
- Διοικητικό κέντρο στο στρατόπεδο Βελισσαρίου, σύμφωνα και με την πρόταση του Ρυθμιστικού.
- Απομάκρυνση του Εθνικού Σταδίου Ιωαννίνων “Ζωσιμάδες” και στη θέση του να γίνει χώρος πρασίνου, υπόγειο πάρκινγκ και μικρές αθλητικές εγκαταστάσεις καθώς και ένας νέος αθλητικός πυρήνας στο Τσιφλικόπουλο.
- Κέντρο αποτέφρωσης νεκρών.
Στην ενότητα Οδικό δίκτυο-υποδομές, το Σενάριο προτείνει:
- Νέο σταθμό ΚΤΕΛ κοντά σε Εγνατία/Ιόνια Οδό
- Διερεύνηση κατασκευής τραμ,
- Μεταφορά αφετηριών του Αστικού ΚΤΕΛ περιμετρικά της Α΄ ζώνης (εισιτήριο) και νέες γραμμές minibus και ηλεκτρικά λεωφορεία
- Αξιοποίηση παλαιών εγκαταστάσεων του Υπεραστικού ΚΤΕΛ (Μπιζανίου/Ζωσιμάδων) για νέες χρήσεις
- Προστασία του κέντρου από τη διαμπερή κυκλοφορία,
- Εμβληματικές πεζοδρομήσεις σε Αβέρωφ, Ανεξαρτησίας,
- Επέκταση της Λ. Γεννηματά και Περιφερειακής Οδού,
- Νέο άξονα Κενάν Μεσαρέ-Δωδώνης προς την Περιφερειακή Οδό,
- Ενίσχυση της λιμναίας συγκοινωνίας για να συνδεθούν οι παραλίμνιοι οικισμοί,
- Οργάνωση στάθμευσης με νέους χώρους (Δημοτική Αγορά, Ζωσιμάδες),
- Αλιευτικό καταφύγιο στους Λογγάδες και
- Νέο σωφρονιστικό κατάστημα στην Κόντσικα
Οι παρεμβάσεις
Ο Δήμαρχος Ιωαννίνων, Θωμάς Μπέγκας, τόνισε στο χαιρετισμό του ότι στόχος της μελέτης είναι «ο Δήμος Ιωαννιτών να αποκτήσει μια υγιή αναπτυξιακή προοπτική, διασφαλίζοντας την πολύτιμη ταυτότητα και το εξαιρετικό φυσικό κάλλος της περιοχής». Όπως είπε, ο χωρικός σχεδιασμός είναι «μια βαθιά πολιτική διαδικασία» που αξιοποιεί τεχνικά εργαλεία, επηρεάζει την κοινωνία, την οικονομία και την ποιότητα ζωής των μελλοντικών γενιών και απαιτεί τη διαμόρφωση αξιακού πλαισίου.
Ο κ. Μπέγκας επισήμανε πως, παρά το θεσμικό πλαίσιο, η πράξη δείχνει ότι για τόσο κρίσιμες αποφάσεις απαιτείται περισσότερος μελετητικός χρόνος, αλλά και χρόνος από την κοινωνία για να κατανοήσει τις παρεμβάσεις. Όπως ανέφερε, «η αναγκαστική μείωση του χρόνου που είχε η μελετητική ομάδα στο πρώτο στάδιο δυσχέρανε το έργο της, ενώ οι πέντε μέρες που προβλέπονται για σχολιασμό των σεναρίων από φορείς και δημότες είναι ελάχιστες». Πρόσθεσε ότι η πρόθεσή του ήταν να δοθούν τα στοιχεία νωρίτερα στις παρατάξεις, κάτι που δεν κατέστη δυνατό λόγω των νομικών διαδικασιών, αλλά διαβεβαίωσε ότι ο Δήμος στηρίζει τις συμμετοχικές διαδικασίες και τη διαφάνεια. Υπογράμμισε επίσης ότι το ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα έχει συμπτυχθεί, καθώς την επόμενη Δευτέρα έχει προγραμματιστεί ειδική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου. «Η ολοκλήρωση και αρτιότητα του σχεδιασμού θα επιτευχθεί μετά και τη θεσμοθέτηση του Προεδρικού Διατάγματος για τη Λίμνη», ανέφερε.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Τμήματος Ηπείρου του ΤΕΕ, Γιάννης Τσίγκρος, σημείωσε ότι «για εμάς είναι μέρα χαράς, καθώς ολοκληρώνονται επιτέλους οι τοπικοί και χωροταξικοί πολεοδομικοί σχεδιασμοί, όταν το τελευταίο ΓΠΣ στα Γιάννενα είχε συνταχθεί το 1987». Υπενθύμισε ότι με τη συνεργασία του προέδρου του ΤΕΕ το πρόγραμμα «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» κατέστη εφικτό να ξεκινήσει και μαζί του ο πολεοδομικός σχεδιασμός, ενώ τόνισε ότι ο σύντομος χρόνος ολοκλήρωσης είναι αποτέλεσμα της χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η γενική συντονίστρια της μελετητικής ομάδας, Αλεξάνδρα Παπαδήμα, εξήγησε ότι η μελέτη βασίζεται στις κατευθύνσεις του Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου, με κύριο του έργου το Υπουργείο Περιβάλλοντος και τη συνεργασία του ΤΕΕ και του Δήμου Ιωαννιτών. Υπογράμμισε ότι οι χρόνοι είναι δεσμευτικοί, ωστόσο η ύπαρξη χρηματοδοτικού πλαισίου αποτρέπει τον κίνδυνο να μείνουν τα σχέδια για χρόνια ανεκπλήρωτα.
Η κ. Παπαδήμα ανέφερε ακόμη ότι το ΤΠΣ κινείται κάτω από τον εθνικό και περιφερειακό σχεδιασμό και αποτελεί προτελευταίο στάδιο πριν τα ρυμοτομικά σχέδια εφαρμογής. «Δεν αρκεί μια απόφαση δημοτικού συμβουλίου ή γνωμοδότηση φορέα για να προκύψει πρόταση· μόνο μέσα από την τεκμηρίωση της μελετητικής ομάδας μπορεί να ενσωματωθεί στο Προεδρικό Διάταγμα. Διαφορετικά δεν εγκρίνεται από το ΣτΕ», σημείωσε, προσθέτοντας ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη όλα τα θεσμικά πλαίσια προστασίας αρχαιολογικών χώρων, δασικών εκτάσεων και περιοχών Natura.
Τέλος, παρέμβαση με τρεις συγκεκριμένες προτάσεις έκανε ο πρώην Υπουργός Σταύρος Καλογιάννης εκφράζοντας με κάποιο τρόπο την άποψή του για το ακολουθητέο σενάριο. Ο κ. Καλογιάννης ζήτησε αιχμηρά να πάψουν οι “αυτοσχεδιασμοί” και για να γίνει αυτό απαιτείται πολεοδομικές και χωροταξικός σχεδιασμός, εν προκειμένω το ΤΠΣ. Ο πρώην Υπουργός πρότεινε και ζήτησε από τα συναρμόδια υπουργεία: α) ολοκλήρωση της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης για την Παμβώτιδα και έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για την προστασία της. β) Να δώσουν τη δυνατότητα λελογισμένης και απολύτως τεκμηριωμένης επέκτασης οικισμών σε προσταυευόμενες περιοχές και γ) να εγκριθούν το συντομότερο δυνατό, τα υπό εκπόνηση Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια Τουρισμο, Βιομηχανίας και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ώστε να προλάβουν οι μελετητές να ενσωματώσουν τις ρυθμίσεις τους στο ΤΠΣ του Δήμου Ιωαννιτών.
Τα τρία σενάρια θα είναι διαθέσιμα στο κοινό από σήμερα Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου, ενώ η πλατφόρμα της διαβούλευσης για την κατάθεση σχολίων και παρατηρήσεων θα παραμείνει ανοιχτή για πέντε ημέρες μέχρι και τις 14 Σεπτεμβρίου εδώ: https://polsxedia.ypen.gov.gr/tps_details/%CE%932_203.
