Με αφορμή τον φετινό εορτασμό των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς (ΕΗΠΚ), με θέμα «Αρχιτεκτονική Κληρονομιά-Γεφυρώνοντας το παρελθόν με το μέλλον», το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς εγκαινιάζει την περιοδική έκθεση «SPOLIA | 22+1 μεταγραφές», την Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου, στις 19:30, στο Μουσείο Αργυροτεχνίας, στα Γιάννενα.
Η έκθεση περιλαμβάνει 22 χάρτινα έκτυπα πολλαπλών στρώσεων, έργα της αρχιτέκτονος και εικαστικού Νόρας Όκκα. «Μεταγράφουν» σε απορροφητικό λευκό χαρτί, κατόπιν ειδικής τεχνικής διαδικασίας, μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη και ανάγλυφα που χρονολογούνται από τους αρχαίους ελληνικούς έως τους βυζαντινούς χρόνους και χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή της Παλαιάς Μητρόπολης Αθηνών (11ος ή 12ος αιώνας), γνωστής και ως Μικρής Μητρόπολης. Ο ναός, που βρίσκεται δίπλα στον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών, είναι ιδιαίτερο δείγμα αυτής της πρακτικής στην αρχιτεκτονική, δηλαδή της ενσωμάτωσης και επανάχρησης παλαιότερων χρονολογικά δομικών στοιχείων και μελών, γνωστών με τον όρο «σπόλια», σε νεότερες κατασκευές. Το εικαστικό σύνολο που παρουσιάζεται στην έκθεση μεταφέρει στο μνημείο του Ιτς Καλέ μόνο ορισμένους λίθους, αναδεικνύοντας σε φυσική κλίμακα την αρνητική μορφή των ανάγλυφων επιφανειών. Ο τριδιάστατος χαρακτήρας των έργων αποκαλύπτει την αθέατη προέλευσή τους, λειτουργώντας ταυτόχρονα ως αναφορά στην ιστορική μνήμη και την ανθρώπινη ανάγκη για αναζήτηση ταυτότητας. Πέντε λιθογραφίες, που επίσης παρουσιάζονται στην έκθεση και ανήκουν σε ιδιωτική συλλογή, αποτυπώνουν με λεπτομέρεια όψεις της Μικρής Μητρόπολης Αθηνών κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.
Στην έκθεση εντάσσεται και ένα νέο εικαστικό έργο της Νόρας Όκκα, το οποίο συνδέεται άμεσα με τη θεματική του Μουσείου Αργυροτεχνίας και παρουσιάζεται για πρώτη φορά. Πρόκειται για δίπτυχο που απαρτίζεται από ανάγλυφο ξύλινου διακοσμητικού στοιχείου οροφής του 18ου αιώνα, από ιδιωτική κατοικία στη συνοικία του Κάστρου Ιωαννίνων, και από το ασημένιο έκτυπό του. Το ξύλινο τμήμα συμβολίζει το εύθραυστο, ενώ η επεξεργασία του εκτύπου, με δύο φύλλα ασήμι, εκφράζει τη μνήμη. Ο τίτλος του έργου είναι 39,67055° Ν, 20,85909° Ε, δηλαδή οι γεωγραφικές συντεταγμένες προέλευσης του αυθεντικού ανάγλυφου και η δημιουργός επεξηγεί ότι αυτή η αναφορά υπογραμμίζει την αξία της ιστορικής μνήμης και την ανάγκη μας να ανήκουμε σε έναν τόπο.
Διάρκεια έκθεσης: 26 Σεπτεμβρίου 2025 έως 30 Μαρτίου 2026
Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά, εκτός Τρίτης, 10:00-18:00 (έως 15/10), 10:00-17:00 (από 16/10)
Κλειστά: 25-26 Δεκεμβρίου, 1η Ιανουαρίου, 17 Ιανουαρίου (τοπική εορτή)
