Ζητούμενη είναι η διάθεση αγωνιστικότητας που θα δείξει η τοπική αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού της Ελλάδας, στο επικείμενο συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος στη Ρόδο αλλά και στις προσυνεδριακές συνδιασκέψεις που άρχισαν σήμερα από τα Γιάννινα, καθώς τα προβλήματα των Δήμων είναι τεράστια αλλά από πλευράς κυβέρνησης δε φαίνεται μέχρι τώρα πρόθεση να αντιμετωπιστούν δραστικά και να λυθούν έστω μερικώς τα θέματα της υποχρηματοδότησης και της υποστελέχωσης.
Στην πρώτη προσυνεδριακή συνδιάσκεψη των Ιωαννίνων που φιλοξένησε από το πρωί της Πέμπτης, αυτοδιοικητικούς από τις Περιφέρειες Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας, στην εναρκτήρια διαδικασία των χαιρετισμών ακούστηκαν τα γνωστά προβλήματα και το πλαίσιο διεκδίκησης που τίθεται εδώ και καιρό από τους Δήμους, χωρίς όμως να απαντάται αποτελεσματικά από το κεντρικό κράτος.
Χαιρετισμοί
Την διαδικασία της προσυνεδριακής συνδιάσκεψης άνοιξε ο φιλοξενών την εκδήλωση, Δήμαρχος Ιωαννίνων Θωμάς Μπέγκας. Ο κ. Μπέγκας χαρακτήρισε το προσυνέδριο ως μια καλή ευκαιρία για ανταλλαγή ιδεών, προτάσεων και καλών πρακτικών για την αναζήτηση λύσεων σε όσα αντιμετωπίζει η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ο κάθε Δήμος έχει τις δικές του προκλήσεις και ανάγκες και μέσω της συνεργασίας και της αλληλοϋποστήριξης επιδιώκει να πάει μπροστά. “Η ικανότητά μας να ανταποκριθούμε σε αυτές τις ανάγκες υπονομεύεται από τη διαχρονική έλλειψη διάθεσης αποκέντρωσης από το κράτος. Τολμώ να πω ότι το κράτος ποτέ δεν έχει αγαπήσει την αυτοδιοίκηση όσο θα έπρεπε” τόνισε ο κ. Μπέγκας. “Η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) οφείλει να αναλάβει δυναμική δράση για τη διεκδίκηση των αιτημάτων των δήμων, καθώς τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχουν φτάσει σε κρίσιμο σημείο” τόνισε στέλνοντας μήνυμα προς τη διοίκηση Κυρίζογλου και επεφύλαξε περισσότερη κριτική, στην ομιλία που θα κάνει αργότερα, στην ημέρα, ως εκπρόσωπος της παράταξης «Αυτοδιοίκηση Τώρα» της ΚΕΔΕ.
Ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης τόνισε από την πλευρά του πως η Αυτοδιοίκηση για να υπάρχει και για να είναι χρήσιμη στην κοινωνία πρέπει να διαθέτει πόρους και μέσα. Πολλές φορές η Κεντρική διοίκηση δεν καταλαβαίνει γιατί υπάρχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, υπάρχει για να λύνει θέματα και να είναι εγγύτερα προς τον πολίτη, σημείωσε και τόνισε πως οφείλει άμεσα το ΥΠΕΣ να ξεκαθαρίσει ποιος κάνει τι. Το κριτήριο της εντοπιότητας πρέπει να λύσει το πρόβλημα της υποστελέχωσης όπως είπε.
Τη διαδικασία των χαιρετισμών έκλεισε η Μαρία Κεφάλα που εκπροσώπησε την κυβέρνηση. Είναι είπε, ιδιαίτερη η συγκυρία και ο ρόλος που καλείται να διαδραματίσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, είναι ξεκάθαρο για την κυβέρνηση Μητσοτάκη και για τον ίδιο τον Πρωθυπουργό ότι όλα τα συναρμόδια υπουργεία είναι εδώ για να δώσουν απαντήσεις. Τα δύο νομοθετήματα με βασικότερο τον ολοκληρωμένο Κώδικα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που αναμένεται να ψηφιστεί ως το τέλος του χρόνου, είναι προς αυτή την κατεύθυνση.
Οι ομιλίες των τριών προέδρων
Ακολούθησαν οι ομιλίες των προέδρων των ΠΕΔ Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας και η εισήγηση του προέδρου της ΚΕΔΕ.
Ο Παναγιώτης Νταής, πρόεδρος της ΠΕΔ Ηπείρου, οριοθέτηση τρία βασικά θέματα των Δήμων: τα οικονομικά προβλήματα που συμπεριλαμβάνουν και το ενεργειακό κόστος και το θέμα του προσωπικού. Ανέδειξε στη συνέχεια τα ειδικά προβλήματα και αιτήματα της Ηπείρου, αναφερόμενος στις οδικές υποδομές που χρήζουν βελτίωσης όπως η διαπεριφερειακή σύνδεση της Ηπείρου με τις Περιφέρειες Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας μέσα από την ορεινή Άρτα, η άμεση εκκίνηση κατασκευής του δρόμο Γιάννενα- Κακαβιά, η ολοκλήρωση της μελέτης για τη σύνδεση Ηγουμενίτσας-Μαυροματίου και η βελτίωση του δρόμου Ηγουμενίτσας Πρέβεζας, η σιδηροδρομική σύνδεση της Ηπείρου κτλ. Επίσης, πρότεινε την ενίσχυση των ορεινών παραμεθορίων περιοχών με προγράμματα διαχειριστικής ικανότητας μικρών και ορεινών Δημων και την ολοκλήρωση του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού. Ως Δήμαρχος Ηγουμενίτσας τέλος, έκανε γνωστό πως σε συνεργασία με τους άλλους Δήμους στα όρια των οποίων λειτουργούν λιμάνια, συζητάει την εκπόνηση μιας πρότασης προς την ΚΕΔΕ για ειδική χρηματοδότηση έργων σε Δήμους με λιμάνια.
Ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Δυτικής Μακεδονίας, Παναγιώτης Κεπαπτσόγλου διαμαρτυρήθηκε πως μόνιμα η Τοπική Αυτοδιοίκηση βγάζει το φίδι από την τρύπα όπως π.χ. έγινε με την πανδημία. Πέραν των γενικών θεμάτων, ο κ. Κεπαπτσόγλου αναφέρθηκε στα προβλήματα επιβίωσης της Δυτικής Μακεδονίας για την οποία είπε, είναι σε εξέλιξη μια κρίσιμη φάση: αποκαθηλώνεται το προηγούμενο μοντέλο της ανάπτυξης δραστηριότητας της γουνοποιίας και η δραστηριότητα του λιγνίτη που κατέστησε για χρόνια την περιοχή ενεργειακό πυλώνα. Με αποφάσεις της κεντρικής πολιτικές αποκαθηλώνεται σήμερα από τη μια ο λιγνίτης και από την άλλη με τον πόλεμο της Ρωσίας η γουνοποιητική δραστηριότητα έχει διακοπεί πλέον και δεν υπάρχει ουσιαστικά. Έρχεται ταυτόχρονα και η άναρχη ανάπτυξη των ΑΠΕ, όπως είπε, χωρίς διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες.
Ο Λάζαρος Κυρίζογλου, πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος αναφέρθηκε ξεκινώντας την αναλυτική ομιλία του, στη μεγάλη εκκρεμότητα που υπάρχει μπροστά και είναι η νέα χάρτα υποχρεώσεων των Δήμων, αλλιώς ο νέος Κώδικας Δήμων που συντάσσεται αυτό τον καιρό.
Μίλησε για τα μεγάλα προβλήματα των Δήμων με κύρια την υποχρηματοδότηση και την υποστελέχωση και αναφέρθηκε παρεμπιπτόντως και στην πρόσφατη συνάντηση της ΚΕΔΕ με τον Πρωθυπουργό και 7 υπουργούς.
Επιγραμματικά ανέφερε τα εξής:
- Για το ζήτημα των οικονομικών δήμων ζητήθηκε η καταβολή άμεσα 450 εκατ. ευρώ πέραν των 12 μηνιαίων δόσεων των ΚΑΠ, η επιστροφή του τέλους ταφής και η κατάργηση του άρθρου νόμου του 2022 που βάζει πλαφόν στη χρηματοδότηση των ΟΤΑ με αποτέλεσμα αντί του 1,740 δισ. που παίρνει σήμερα η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα έπρεπε να λαμβάνει άνω των 6 δισ.
- Για τις σχολικές υποδομές εξέφρασε ικανοποίηση για την ανακοίνωση του προγράμματος συντήρησης σχολείων από την κυβέρνηση με 250 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος “Μαριέττα Γιαννάκου” που όπως είπε, θα πρέπει να εφαρμοστεί μέσω και σε συνεργασία με τους Δήμους.
- Ζητείται η άρση της αναστολής των προσλήψεων στους ΟΤΑ αφού επί πολλά έτη έχει μειωθεί το προσωπικό των Δήμων κατά αρκετές χιλιάδες. Αναμένεται σύντομα η ολοκλήρωση της προκήρυξης για τη στελέχωση της Δημοτικής Αστυνομίας με πρόσληψη 1000 ατόμων.
- Ζητείται η συνέχιση του προγράμματος εργασίας για τους +55 ετών και θέσπιση μπόνους μοριοδότησης για τις προσλήψεις στους δήμους.
- Για τη διαχείριση των υδάτων, η πρόταση της ΚΕΔΕ για τη συγχώνευση των ΔΕΥΑ βρίσκεται στο τραπέζι αφού το Υπουργείο Περιβάλλοντος πείστηκε ότι η αρχική βερσιόν έπρεπε να αλλάξει και οι νέες ΔΕΥΑ θα πρέπει να ανήκουν αποκλειστικά ως προς τη διοίκησή τους στην Αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού και όχι στο Κεντρικό Κράτος. “Μέρα με τη μέρα περιμένουμε να δούμε το σχέδιο νόμου γιατί άλλως δε μπορεί να γίνει συζήτηση” σημείωσε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ λέγοντας πως αναμένεται και η πρόσθετη χρηματοδότηση των ΔΕΥΑ με 250 εκατ. ευρώ όπως έχει υποσχεθεί ο Υπουργός Ενέργειας.
- Για την ενέργεια, είναι πάγια η θέση της ΚΕΔΕ ότι πρέπει να δίνει προτεραιότητα στους Δήμους με ενεργειακές κοινότητες και δεν είναι δυνατον να μην υπάρχει χώρος για αυτό το παραγόμενο ρεύμα στο δίκτυο.
- Σε συνεννόηση με την πολιτεία θα προχωρήσει άμεσα η διοικητική μεταρρύθμιση εντός του συντάγματος, για την καλύτερη άσκηση αρμοδιοτήτων προς όφελος των τοπικών κοινωνιών, η ΚΕΔΕ θέλει ένα πολυδιάστατο σχέδιο αποκέντρωσης και ένα σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο χωρίς αλληλοεπικάλυψη ευθυνών και αρμοδιοτήτων που γίνεται άλλοθι για λάθη και παραλείψεις των Δήμων. “Δε φοβόμαστε την ευθύνη, αντίθετα θέλουμε ευθύνες και να είμαστε αποτελεσματικοί για όσα κάνουμε και δεν κάνουμε, αλλά θέλουμε ταυτόχρονα και τους απαιτούμενους πόρους και μέσα για την άσκηση αρμοδιοτήτων. Αυτό που δε θέλουμε είναι να λογοδοτούμε για ευθύνες και παραλείψεις άλλων” σημείωσε με νόημα αναφερόμενος στις πυρκαγιές.
Καταλήγοντας ο κ. Κυρίζογλου αναγνώρισε πως δε… σπάνε θερμόμετρα αγάπης για την Τοπική Αυτοδιοίκηση από το κεντρικό κράτος και τόνισε πως “με μεθοδικότητα, σταθερό βηματισμό, επιμονή και αγωνιστικότητα πολεμάμε καθημερινά για τα δίκαια και εύλογα αιτήματά μας”.
