-Επισημάνθηκαν τα αρνητικά της ΣΜΠΕ και το γεγονός ότι η περιοχή έχει επενδύσει στα έργα διαχείρισης απορριμμάτων με στόχο την ανακύκλωση.
Η ομόφωνα αρνητική απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου για την καύση απορριμμάτων, έστω κι αν η μονάδα προορίζεται για την Κοζάνη, αποτελεί μια καλή “απάντηση” στα κυβερνητικά σχέδια που στοχεύουν στην ενεργειακή αξιοποίηση των σκουπιδιών. Μπορεί να εξυπηρετεί άλλες Περιφέρειες που έχουν μείνει πίσω στους στόχους και ψάχνουν εύκολο τρόπο να απαλλαγούν από τη διαχείριση, οδηγώντας για καύση, η Ήπειρος όμως εδώ και χρόνια έχει επενδύσει σε ένα άλλο μοντέλο διαχείρισης και με τη μονάδα επεξεργασίας στο Ελευθεροχώρι στέλνει, με υψηλό κόστος για τους πολίτες, μόνο υπόλειμμα στους παλιούς ΧΥΤΑ που έγιναν ΧΥΤΥ (αν και τελευταία αυτός στη Βλαχέρνα μετατράπηκε σε ΧΥΤΑ με τα απορρίμματα της Νότιας Κέρκυρας) και άρα δεν έχει λόγο να μην εντείνει την προσπάθεια για ενίσχυση της ανακύκλωσης. Το Περιφερειακό Συμβούλιο “μίλησε”, το λόγο τώρα έχει και η καθ΄ύλην αρμόδια αυτοδιοίκηση Α΄βαθμού, οι 18 Δήμοι μέσω του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Αναγκαστικό Σύνδεσμο), ο οποίος ΦοΔΣΑ δεν έχει ακόμη τοποθετηθεί, ενώ το έχει πράξει ήδη το Δίκτυο των ΦοΔΣΑ στο οποίο μετέχει και ήταν αρνητική η θέση επί της ΣΜΠΕ για την καύση.
Η συζήτηση το μεσημέρι της Τρίτης στο Περιφερειακό Συμβούλιο έγινε, μετά από σχετική απόφαση της Περιφερειακής Αρχής να αναπέμψει το θέμα από την Επιτροπή Περιβάλλοντος που είχε εισαχθεί, μετά από αίτημα 17 περιφερειακών συμβούλων της αντιπολίτευσης. Από την εισήγηση και τις τοποθετήσεις προέκυψε η ομόφωνα αρνητική γνωμοδότηση επί της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το Σχέδιο Δημιουργίας Δικτύου Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης Απορριματογενών Ενεργειακών Πρώτων Υλών (ΑΕΠΥ) από Αστικά Στερεά Απόβλητα (ΑΣΑ).
Το Σχέδιο αφορά την ενεργειακή αξιοποίηση μέσω καύσης δευτερογενών καυσίμων (ΑΕΠΥ – RDF/SRF) που παράγονται σε Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων, αφού πρώτα αφαιρεθούν τα ανακυκλώσιμα και το οργανικό κλάσμα. Κεντρικός στόχος είναι η μείωση των ποσοτήτων αστικών στερεών αποβλήτων που οδηγούνται σε ταφή σε ποσοστό ≤10% έως το 2030, και για την επίτευξη του στόχου αυτού προβλέπεται η δημιουργία δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης, οι οποίες θα επεξεργάζονται δευτερογενή καύσιμα που προκύπτουν από Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) όχι σύμμεικτα υπολείμματα.
Τα επιχειρήματα του αντιπεριφερειάρχη Β. Γοργόλη
Την εισήγηση επί του θέματος έκανε ο θεματικός αντιπεριφερειάρχης και πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Βασίλης Γοργόλης, ο οποίος υπογράμμισε ότι η μελέτη αφήνει πολλά ερωτήματα αναπάντητα, χωρίς ποσοτικοποιημένες τις περιβαλλοντικές συνέπειες, μεταξύ άλλων. Πρότεινε αρνητική γνωμοδότηση, θέση που υιοθετήθηκε από το σώμα. Η αρνητική γνωμοδότηση του Περιφερειακού Συμβουλίου βασίστηκε στην Εισήγηση του κ. Γοργόλη, ο οποίος στήριξε τη θέση του στα εξής σημεία:
–Δεν παρέχεται επαρκής στρατηγική ποσοτικοποίηση κρίσιμων περιβαλλοντικών παραμέτρων, ούτε ολοκληρωμένη ανάλυση ρεαλιστικών εναλλακτικών συμβατών με την ιεράρχηση αποβλήτων.
–Δεν τεκμηριώνεται η επίτευξη υψηλής ενεργειακής απόδοσης (R1) ανά θέση, με πραγματικά δεδομένα θερμικών αποδεκτών και προδιαγραφών ποιότητας καυσίμου.
–Απουσιάζει μοντελοποίηση διασποράς/σωρευτικών επιπτώσεων και δεσμευτικό σχέδιο CEMS με δημόσια διάθεση δεδομένων και διαδικασίες διασφάλισης ποιότητας / Ελέγχου ποιότητας (QA/QC).
–Δεν τεκμηριώνεται πλήρως ο κύκλος ζωής των ρευμάτων τέφρας (πυθμένα και ιπτάμενης), οι υποδομές αδρανοποίησης/διάθεσης και οι σχετικές περιβαλλοντικές προδιαγραφές.
–Για την Περιφέρεια Ηπείρου δεν υφίσταται ανάλυση logistics/LCA για τις διαπεριφερειακές ροές SRF/RDF, με αυξημένη αβεβαιότητα ως προς εκπομπές και κόστος.
–Δεν διασφαλίζεται ότι δεν θα υπονομευθούν οι στόχοι πρόληψης, ανακύκλωσης και χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων, με ρήτρες προτεραιότητας έναντι της ενεργειακής αξιοποίησης.
Ο Περιφερειάρχης
Στην παρέμβασή του ο Περιφερειάρχης Αλέξανδρος Καχριμάνης συμφώνησε με την αρνητική εισήγηση και μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι δεν προβλέπεται να γίνει στην Ήπειρο εργοστάσιο καύσης, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι «πρέπει να είμαστε θετικοί». «Σήμερα-συνέχισε- φθάνουμε σε ένα άλλο σημείο (της διαχείρισης απορριμμάτων), μόνο γιατί οι περισσότερος περιφέρειες δεν έχουν τίποτε» Η Ήπειρος, είπε, πρέπει να παραμείνει προσηλωμένη στις αρχές της ανακύκλωσης και όχι να στηρίζεται σε λύσεις που δημιουργούν νέα περιβαλλοντικά αδιέξοδα.
Οι επικεφαλής των παρατάξεων
Οι επικεφαλής των παρατάξεων της αντιπολίτευσης τοποθετήθηκαν αντίστοιχα ως εξής:
Ο Γιάννης Στέφος («Κοινό των Ηπειρωτών»), μίλησε για «τεράστια κόστη και μεγάλη περιβαλλοντική επιβάρυνση» από την τέφρα, υλικό «εξαιρετικά επικίνδυνο για την υγεία». Επισήμανε ότι η καύση απορριμμάτων αποτελεί «ομολογία ότι χάσαμε το στοίχημα της ανακύκλωσης».
Ο Στέφανος Ζούμπας («Ήπειρος Όλον»), στάθηκε στη σκοπιμότητα και τη διαδικασία, τονίζοντας ότι η μελέτη σκοπιμότητας συζητήθηκε «σε κλειστά τραπέζια κυβέρνησης και επιχειρηματιών», χωρίς πλήρη στοιχεία. Κατήγγειλε πως υπονομεύεται η ανακύκλωση και οι αρμόδιοι φορείς μένουν εκτός.
Ο Γιώργος Πρέντζας («Λαϊκή Συσπείρωση»), χαρακτήρισε την καύση «τεράστια αρπαχτή» και «βιασμό κοινής λογικής και επιστήμης». Επισήμανε ότι «τη χωροθέτηση θα την κάνουν οι ίδιοι οι ανάδοχοι» και ότι τα σκουπίδια «στη Νάπολη τα έχει αναλάβει η μαφία, εδώ η μεγάλη μαφία των επιχειρηματικών ομίλων». Πρότεινε να σταματήσει ο σχεδιασμός και να υπάρξει ενιαίος κρατικός φορέας διαχείρισης απορριμμάτων.
Ο Σπύρος Υφαντής («Ορίζοντες Ηπείρου»), δήλωσε ότι «είναι αδιανόητο τα απορρίμματα να γίνουν καύσιμο» και ότι δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή «άλλη ρύπανση στο όνομα μιας δήθεν πράσινης πολιτικής». Η Κωνσταντίνα Ζέκα τέλος, από τη «Λαϊκή Συσπείρωση», εστίασε στην επικίνδυνη τέφρα, για την οποία δεν προσδιορίζεται πού θα γίνεται η ταφή.
Υπενθυμίσεις και πρόταση με αφορμή τη Βλαχέρνα
Ο Περιφερειάρχης δεν παρέλειψε μα υπενθυμίσει όσα έκανε για τα απορρίμματα η Περιφέρεια, όσο είχε την αρμοδιότητα (που με νομοθετική ρύθμιση επέστρεψε στους δήμους) και να τοποθετηθεί και στη μεταφορά που γίνεται τελευταία από την Νότια Κέρκυρα στον ΧΥΤΥ Βλαχέρνας, αντί του εργοστασίου επεξεργασίας, ενώ η Άρτα τα στέλνει στη μονάδα και μετά μεταφέρει το υπόλειμμα εκεί. Ειδικότερα, ο κ. Καχριμάνης απαντώντας σε τοποθέτηση περιφερειακού συμβούλου για τη μεταφορά απορριμμάτων από την Κέρκυρα αναφέρθηκε και στη διαχείριση στην Ήπειρο, λέγοντας, ανάμεσα στα άλλα, ότι η «Περιφέρεια Ηπείρου έκανε τόση δουλειά, που δεν έγινε πουθενά αλλού στην Ελλάδα για τα απορρίμματα. {…}. Ένα βράδυ μας κατάργησαν και από τότε είμαστε μακριά… Τα απορρίμματα από την Άρτα πηγαίνουν στο εργοστάσιο και μετά στη Βλαχέρνα. Αν θέλουμε να κατεβάσουμε το κόστος, να κατασκευαστεί κύτταρο δίπλα στο εργοστάσιο. Πρέπει να πούμε αλήθειες, είναι πολλά που πρέπει να γίνουν, γιατί μάθαμε να είμαστε μακριά από το πρόβλημα και τα δύσκολα».