Νίκος Ιωαννίδης
“Το μέλλον είναι ήδη εδώ! Και εξαρτάται από όλους μας αν θα συμμετάσχουμε ενεργά στη διαμόρφωσή του ή αν θα περιθωριοποιηθούμε παθητικά!”. Με αυτές τις υπογραμμισμένες φράσεις τελείωνε ένα έντυπο για την καινοτομία που εξέδωσε η Περιφέρεια Ηπείρου τον μακρινό Ιούνιο τού 1996, έντυπο που έκανε τότε τρομερή εντύπωση στον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ Κ. Λαλιώτη, σε βαθμό να κάνει “το Μέλλον είναι εδώ” κεντρικό προεκλογικό σύνθημα τού ΠΑΣΟΚ για τις εκλογές που κέρδισε με 47% τον Σεπτέμβριο τού ίδιου έτους.
Από τότε η φράση αυτή έρχεται κατά καιρούς στην επικαιρότητα, συνήθως μέσω δημοσιευμάτων ή διαφημίσεων για “καινοτομικά” προϊόντα.
Υπάρχει όμως μία κολοσσιαία διαφορά με “το μέλλον είναι ήδη εδώ” τού εντύπου τής Περιφέρειας.
Και η κολοσσιαία διαφορά είναι ότι το 1996 το μέλλον ήταν όντως ήδη στην Ήπειρο και όλα έδειχναν ότι αυτή θα πρωταγωνιστούσε στη διαμόρφωσή του, αφού η Περιφέρεια είχε βάλει μπροστά δύο παγκόσμιας σημασίας καινοτομίες. Καινοτομίες οι οποίες εμφανίστηκαν 15-20 χρόνια αργότερα και από τότε πρωταγωνιστούν στο Παγκόσμιο γίγνεσθαι, ενώ η Περιφέρεια που τις γέννησε περιθωριοποιείται παθητικά.
Η πρώτη ήταν η επινόηση τού τρόπου με τον οποίο λειτουργούν πλέον οι τηλεοπτικές πλατφόρμες, το YouTube κλπ, (από την συλλογή- αναδιανομή τού υλικού μέχρι τις εξατομικευμένες διαφημίσεις, κι από την χρηματοδότηση μέχρι το περιεχόμενο των φιλμικών προϊόντων), η συγκομιδή αμέτρητων επιστολών δέσμευσης για συμμετοχή στο εγχείρημα -δίκτυο από τα περιφερειακά κανάλια τής Μεσογείου που θα αποτελούσαν τον πρώτο πυρήνα, και η εξασφάλιση χρηματοδότησης διά στόματος τού τότε υπουργού οικονομικών Αλέκου Παπαδόπουλου (“προχωρήστε και μην σκέφτεστε το κόστος, όσο κι αν κοστίσει!”- λίγα θα κόστιζε και είχε εξασφαλισμένη αυτοχρηματοδότηση και υπερκέρδη για τη συνέχεια…).
Θυμίζουμε ότι τότε ίντερνετ δεν υπήρχε στην Ελλάδα και τα κομπιούτερ τού Δημοσίου (όπου υπήρχαν) ήταν τα… 286.
Η Ήπειρος λοιπόν εκείνο τον καιρό είχε έτοιμη την λειτουργία τού δικτύου χωρίς καν ίντερνετ, αλλά είχε έτοιμες και δύο μελέτες για το πώς θα μπορούσε να γίνεται η ανταλλαγή τών βίντεο όταν θα έρχονταν το ίντερνετ, αλλά και όταν αυτό θα εξελισσόταν!
Η μία (δωρεάν) από τον καθηγητή τού Πολυτεχνείου Κρήτης Στ. Χριστοδουλάκη, η άλλη (που δεν πληρώθηκε ποτέ) από τον συμπατριώτη μας τότε τεχνικό διευθυντή τού Mega, και μετέπειτα υφυπουργό Γιώργο Γαμπρίτσο.
Η δεύτερη καινοτομία ήταν όταν με τούς σεισμούς τής Κόνιτσας, ο Κ.Λαλιώτης ως αρμόδιος υπουργός δήλωσε ότι όχι μόνο θα επιδιορθωθούν οι ζημιές, αλλά και ότι θα εκπονηθεί από την Περιφέρεια ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης τής περιοχής. Η Περιφέρεια λοιπόν κατέθεσε στο Περιφερειακό Συμβούλιο που έγινε ακριβώς για αυτόν τον σκοπό, ένα σχέδιο που έκανε τον τότε Δήμαρχο Κόνιτσας και την Κονιτσιώτισα αντινομάρχη να πεταχτούν ενθουσιασμένοι και να λένε με ένα στόμα μια φωνή μπράβο στην Περιφέρεια, να κάνουν διθυραμβικές δηλώσεις στα κανάλια κλπ. Το σχέδιο ήταν να μετατραπεί με ήπιες παρεμβάσεις η κοιλάδα τής Κόνιτσας στη πρώτη παγκοσμίως “πράσινη” κοιλάδα, εφαρμόζοντας “πράσινες” τακτικές σε όλους τούς κύριους τομείς, από τη διαχείριση τών απορριμμάτων μέχρι την πιστοποιημένη βιολογική γεωργία- κτηνοτροφία-πτηνοτροφία με ονομασία προέλευσης, κι από την ενέργεια και τη διαχείριση τών υδάτων μέχρι τον τουρισμό. Ταυτόχρονα εκτός από τις επισκευές στα σπίτια που έπαθαν ζημιές, το πρόγραμμα θα κάλυπτε και βιοκλιματικές παρεμβάσεις στα υπόλοιπα σπίτια, ώστε η Κόνιτσα να γινόταν ο πρώτος “πιστοποιημένος” βιοκλιματικός οικισμός στον κόσμο!..
Δηλαδή η περιοχή, εκτός τών υπολοίπων προφανών ωφελημάτων, θα έμπαινε στο διηνεκές σε όλα τα προγράμματα μεταφοράς τεχνογνωσίας για το πώς εφάρμοσε τη σύγχρονη γνώση παντρεύοντας την με την παλιά, σε όλους τούς τομείς δραστηριότητας. Θα γινόταν παγκόσμιος φάρος για τη φιλική συμβίωση με το περιβάλλον, από την εποχή που οι οικολογικές ανησυχίες ήταν μόνο στην αρχή τους. Κι εδώ ο αρμόδιος υπουργός (Λαλιώτης) είπε “προχωρήστε κι ας κοστίσει όσο θέλει!”.
Τι έγινε λοιπόν και αυτές οι δύο παρεμβάσεις, που θα έβαζαν την Ήπειρο στην αιχμή τών εξελίξεων και στο κέντρο τού παγκόσμιου ενδιαφέροντος, και που αναγγέλθηκαν με κάθε επισημότητα, με συνεντεύξεις τύπου, με βεβαιωμένη πολιτική βούληση για χρηματοδότηση κλπ, πέρασαν στην ανυπαρξία κι από κει στη λησμονιά;
Πολιτικά και χωρίς πολλές λεπτομέρειες η απάντηση είναι ότι η ψυχή αυτών τών πραγμάτων (και πολλών άλλων που απολαμβάνουν οι Ηπειρώτες σήμερα, με πιο τρανταχτό παράδειγμα την Ιόνια οδό), ο τότε περιφερειάρχης Στέλιος Τσιτσιμελής, το καλοκαίρι τού 1996 αρρώστησε βαριά και παραιτήθηκε, οι δε διορισμένοι επίγονοί του απλώς έκλεισαν τούς …”φακέλους” επειδή μάλλον δεν καταλάβαιναν λέξη ή ήταν πολύ απασχολημένοι με καμιά λαμογιά ή κάνα ρουσφέτι.
Στη συνέχεια η Ήπειρος έχει γνωρίσει με δική της επιλογή μόνο έναν αιρετό περιφερειάρχη, ο οποίος μάλιστα ήταν αιρετός Νομάρχης Ιωαννίνων πριν εκλεγεί περιφερειάρχης, έχει συμπληρώσει δηλαδή περισσότερα από 20 χρόνια ως νούμερο ένα τής αυτοδιοίκησης στην Ήπειρο.
Επιπροσθέτως για να προταθεί από τη ΝΔ ως υποψήφιος Νομάρχης, έπρεπε να προηγηθεί η επιτυχία του στον Δήμο Μετσόβου, επιτυχία που χρωστάει σχεδόν αποκλειστικά στον αείμνηστο Τσιτσιμελή, ο οποίος τόλμησε (ρίσκαρε και τη θέση του και το κομματικό του κεφάλι) για πρώτη φορά επί ΠΑΣΟΚ να “μοιράσει” περισσότερα έργα σε νεοδημοκράτη δήμαρχο, από όσα σε δημάρχους τού ΠΑΣΟΚ. Έτσι κρίθηκε επιτυχημένος τότε ο κύριος Καχριμάνης! Όποιος “έπαιρνε” έργα από το “πακέτο” ήταν επιτυχημένος. Και ήταν και πλήρως ενήμερος για τα πράγματα που είχε βάλει μπροστά η Περιφέρεια και σταμάτησαν το καλοκαίρι τού 1996. Άνετα θα μπορούσε να τα “σκαλίσει” αν ήθελε, απο τον καιρό που ήταν Νομάρχης ήδη.
Όμως η συμπεριφορά του τα τελευταία 21 χρόνια αποδεικνύει ότι θέλει να εξαφανίσει την μνήμη τού Τσιτσιμελή και την τεράστια κληρονομιά που ο αείμνηστος άφησε στην Ήπειρο παρόλο που είχε απείρως λιγότερη εξουσία, μέσα, αρμοδιότητες και πόρους από τούς αιρετούς περιφερειάρχες τής τελευταίας 15ετιας. Αν ήταν αλλιώς τα πράγματα, θα είχε φροντίσει να τιμηθεί δεόντως ο μακαρίτης, τουλάχιστον με την ονομασία ενός τούνελ ή μιας γέφυρας τής Ιόνιας οδού προς τιμήν τού ανθρώπου που την οραματίστηκε και την έκανε (θαυματουργά!) πράξη.
Αντ’ αυτού “άκρα τού τάφου σιωπή”! Ούτε μισή αναφορά! Να ξεχαστεί ο Τσιτσιμελής και η κληρονομιά του στην Ήπειρο βολεύει!
Οι συγκρίσεις μαζί του δεν βολεύουν! Ουδείς πιο αχάριστος τού ευεργετηθέντος μάλλον…
Αυτό όμως που είναι το πιο ανησυχητικό για τον τόπο είναι ότι όλα τα κρίσιμα για την ευημερία του θέματα, τα οποία είχαν μπει σε ράγες το 1996, από τότε σέρνονται, όσα δεν ακυρώθηκαν. Δισεκατομμύρια έχουν περάσει και η κατάσταση μόνο χειροτερεύει.
Και η Αλβανία την οποία τόσο εχθρεύεται ο διά βίου περιφερειάρχης μας για ψηφοθηρία στα πιο λούμπεν στρώματα τού πληθυσμού, (η οποία Αλβανία το 1996 ευγνωμονούσε την Ήπειρο για τη βοήθεια που τής δίναμε μέσα στην κατάρρευσή της και πάγωσε την “Παρα-Εγνατία” μετά την ένταξη τής Ιόνιας- Αδριατικής οδού στους ευρωπαϊκούς σχεδιασμούς, ένταξη που οφείλονταν αποκλειστικά στον Τσιτσιμελή και το ήξεραν!), μέσα σε αυτά τα χρόνια μάς έχει ήδη ξεπεράσει, όταν εμείς δεν έχουμε ακόμα αξιωθεί να φτάσουμε την Ιόνια μέχρι την Κακαβιά. Μάς ξεπέρασε σε όλα! Ακόμα και στον τρόπο που αναπτύσσει τον τουρισμό (πχ Αώος).
Και η Ήπειρος όλα αυτά τα χρόνια πορεύεται σπαταλώντας δισεκατομμύρια χωρίς κανένα σχέδιο, χωρίς καμία σοβαρή οπτική, αλλά κυρίως χωρίς κανέναν στόχο. Μόνο με βουκολικά όνειρα και κακές εκτός τόπου και χρόνου απομιμήσεις, πχ τεχνολογικό πάρκο. Και βέβαια μένοντας μονίμως τελευταία Περιφέρεια στην Ευρώπη σχεδόν στα πάντα. Ευτυχώς τουλάχιστον που οι στατιστικές δεν περιλαμβάνουν μη ευρωπαϊκές περιφέρειες και δεν καταλαβαίνουμε την κατρακύλα:
Επειδή είμαστε σταθερά τελευταίοι στην Ευρώπη, νομίζουμε πως είμαστε και σταθεροί! Αμ’ δε!
Ας περιμένουμε λοιπόν μέσα στην εικονική σταθερότητά μας, “μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα”, πότε θα ερημώσει τελείως ο τόπος, πότε θα μαζευτούν όλοι στις 5-6 μικρομεσαίες πόλεις μας να τίς κάνουν ακόμα πιο αβίωτες, ώστε να πουληθεί η υπόλοιπη Ήπειρος φτηνότερα σε κάνα “fund”, μπας και γλύψουμε κάνα κόκκαλο.
Το μέλλον είναι ήδη αλλού! Προ πολλού!
