Για 4ο συνεχόμενο έτος αυξήθηκαν οι εξαγωγές της Περιφέρειας Ηπείρου σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΕΕΣ του ΣΕΒΕ με τίτλο «Χαρτογράφηση της εξαγωγικής δραστηριότητας της Ελλάδας ανά περιφέρεια». Πιο συγκεκριμένα, οι εξαγωγές της περιφέρειας Ηπείρου αυξήθηκαν κατά 5,9% και διαμορφώθηκαν σε €324,9 εκατ. το 2019, ενώ συνδυαστικά με τη μείωση των εισαγωγών κατά 8,7%, το εμπορικό πλεόνασμα αυξήθηκε κατά 344,0%.
Ο ΣΕΒΕ αποτελεί τον μοναδικό φορέα που επεξεργάζεται και αναλύει τα στοιχεία των εμπορευματικών συναλλαγών που πραγματοποιούν οι 13 περιφέρειες της χώρας και οι 52 περιφερειακές ενότητες. Οι περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Ηπείρου, Αττικής και Θεσσαλίας ήταν οι μοναδικές των οποίων οι εξαγωγές αυξήθηκαν, ενώ οι υπόλοιπες κατέγραψαν μείωση αυξάνοντας έτσι τις περιφερειακές ανισότητες, ιδιαίτερα με τις περιφέρειες που έχουν χαμηλότερες εξαγωγικές επιδόσεις.
Το μεγαλύτερο μερίδιο στις ελληνικές εξαγωγές -53,4%- διατήρησε και το 2019 η Περιφέρεια Αττικής. Οι εξαγωγές της αυξήθηκαν κατά 5,9%, στα 17,8 δισ το 2019, αλλά αντίστοιχη πορεία είχαν και οι εισαγωγές (37,4 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 4,8%), με αποτέλεσμα η Περιφέρεια να εισφέρει στο συνολικό έλλειμμα της χώρας (21,98 δισ. ευρώ) με 19,5 δισ. το 2019.
Ιδιαίτερα θετική κρίνεται κι η εικόνα των εμπορευματικών συναλλαγών της Περιφέρειας Θεσσαλίας, που το 2019 αύξησε κατά 4,7% τις εξαγωγές της, με αποτέλεσμα αυτές να φτάσουν στο 1,4 δισ. ευρώ το 2019, με ώθηση και σε αυτή την περίπτωση από τον αγροδιατροφικό τομέα (τρόφιμα: 48,5% των συνολικών εξαγωγών της) και παρουσιάζει επίσης εμπορικό πλεόνασμα, αυξημένο κατά 10,8%.
Οι περιφέρειες που κινήθηκαν καθοδικά
Καθοδικά κινήθηκαν οι εξαγωγές των περιφερειών Στερεάς Ελλάδας (-15,5%, στο 1,2 δισ. Ευρώ το 2019), Πελοποννήσου (-13,8%, με αποτέλεσμα να βρεθεί στην τρίτη θέση της λίστας, από τη δεύτερη που κατείχε μέχρι πρότινος), Κρήτης (από 679,8 εκατ. ευρώ το 2018, οι εξαγωγές διαμορφώθηκαν σε 633,2 εκατ. το 2019, παρά τη θετική τους πορεία στο διάστημα 2016-2018), Δυτικής Ελλάδας (-2,7%, στα 549,5 εκατ), Νοτίου Αιγαίου (ξεπέρασε την περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, ωστόσο η εξαγωγική της επίδοση κρίνεται αναιμική, αφού οι εξαγωγές υποχώρησαν ελαφρώς, στα 211,4 εκατ. το 2019, με τα πετρελαιοειδή να αποτελούν τον σημαντικότερο εξαγωγικό κλάδο, σε ποσοστό 71,3%), Βορείου Αιγαίου (-3,7%, στα 186,3 εκατ. το 2019) και Ιονίου (η περιφέρεια παρουσιάζει έντονη εξάρτηση από τα πετρελαιοειδή, τα οποία αποτελούν το 67,2% των εξαγωγών της. Συνολικά, οι εξαγωγές της περιφέρειας μειώθηκαν κατά 17,4%, στα 95,7 εκατ. ευρώ).
Θετικές προοπτικές
«Σχετικά θετικές» είναι οι πρώτες ενδείξεις για την πορεία των ελληνικών εξαγωγών το 2021, όπως επισήμανε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ), δρ Γεώργιος Κωνσταντόπουλος, σύμφωνα με τον οποίο, όπως κερδήθηκε το «στοίχημα» του εξαιρετικά δύσκολου -λόγω πανδημίας- 2020, έτσι αναμένεται να γίνει και τη φετινή χρονιά.
Όπως είπε, παρότι οι αστάθμητοι παράγοντες για το 2021 είναι πολλοί και η πορεία των ελληνικών εξαγωγών είναι δυστυχώς εξαρτημένη από τη διεθνή τάση, ωστόσο η εξαγωγική πορεία της Ελλάδας αναμένεται να είναι και φέτος αρκετά καλή. «Θέλω να πιστεύω ότι όπως κερδίσαμε το στοίχημα του 2020, που -αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή- είχαμε έστω αναιμική αύξηση εξαγωγών, με πρωτοπόρους τους κλάδους των τροφίμων και των χημικών και τελικά τα πήγαμε αρκετά καλά, έτσι προβλέπεται να πάμε και το 2021», υπογράμμισε ο δρ Κωνσταντόπουλος.
Πρόσθεσε ότι, βάσει των καθημερινών αναλύσεων που κάνει ο ΣΕΒΕ, της παρακολούθησης του ανταγωνισμού και της συνεργασίας με τα κατά τόπους γραφεία Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) των ελληνικών πρεσβειών, τα ελληνικά τρόφιμα κυρίως, αλλά και άλλα προϊόντα, κερδίζουν διαρκώς έδαφος, εκτοπίζοντας προϊόντα άλλων χωρών.
Μεγάλη προσαρμοστική ικανότητα επέδειξαν οι εξαγωγείς το 2020
Πρόσθεσε πως, κατά το 2020, η πανδημία οδήγησε σε ελεύθερη πτώση τον κλάδο ΗΟRECA (ξενοδοχεία-εστιατόρια-catering), αλλά η αρνητική αυτή εξέλιξη αντισταθμίστηκε σε έναν βαθμό από την αυξημένη διοχέτευση τροφίμων στο λιανεμπόριο, με τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις να επιδεικνύουν ταχύτατα αντανακλαστικά: «κατόρθωσαν να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση στο retail, να παρουσιάσουν μικρότερες, πιο ελκυστικές και δυναμικές συσκευασίες και γενικά έδειξαν μεγάλη προσαρμοστική ικανότητα».
Τα κόστη «πίσω από την κουρτίνα»
Σημείωσε ωστόσο πως η ελληνική βιομηχανία επιβαρύνθηκε και επιβαρύνεται στη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης με πολλά επιπλέον κόστη, που συχνά «μένουν πίσω από την κουρτίνα»: «ουδείς καλύπτει τα εβδομαδιαία έξοδα μιας βιομηχανίας, που ελέγχει διαρκώς το προσωπικό της για τον νέο κορωνοϊό και μπορεί να κάνει 500 μοριακά tests την εβδομάδα, συν όλα τα πρόσθετα υγειονομικά μέτρα που παίρνει για την προστασία των εργαζομένων και την ασφάλεια των προϊόντων της. Ή τις βιομηχανίες που χρειάστηκε να κλείσουν τα εργοστάσιά τους για μία, δύο ή περισσότερες εβδομάδες λόγω υγειονομικής κρίσης, σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα σε περίοδο συγκομιδής προϊόντων και τελικής τυποποίησής τους. Οι βιομηχανίες επιβαρύνονται 100% με αυτό το κόστος. Κάποια στιγμή πρέπει να δει η Πολιτεία ότι το κόστος πρέπει να καλυφθεί εν μέρει. Ή να δει το θέμα με τις αναγκαστικές άδειες ατόμων στο προσωπικό των βιομηχανιών αυτών, με τις οποίες επιβαρύνεται σε πολύ μεγάλο ποσοστό η παραγωγική μονάδα, η βιομηχανία και ο εξαγωγέας».
Ο δρ Κωνσταντόπουλος πρόσθεσε ότι και οι Έλληνες μεταφορείς περνάνε Γολγοθά, με τεράστια προβλήματα, καθυστερήσεις και επιβαρύνσεις. Ξέρετε πόσο έχει ανέβει η τιμή ενός κοντέινερ τις τελευταίες εβδομάδες; Αυτό το έξτρα κόστος μπορούμε να το μετακυλήσουμε στα διεθνή σούπερ μάρκετ ή τελικά καταλήγει να το επωμίζεται ο Έλληνας εξαγωγέας;», διερωτήθηκε.