Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για να ανοίξει η πλατφόρμα προκειμένου να κάνουν τις αιτήσεις στον νέο κύκλο του «Εξοικονομώ» ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες η πλατφόρμα, για την υποβολή των αιτήσεων αναμένεται να έχει ανοίξει, το αργότερο μέχρι το τέλος Ιουλίου.
Εκτός, όμως από τους ενεργειακά ευάλωτους πολίτες, εξετάζεται στο συγκεκριμένο πρόγραμμα να μπορούν να ενταχθούν και όσα νοικοκυριά έχουν πληγεί οι κατοικίες τους από ακραία καιρικά φαινόμενα, κάτι το οποίο μένει να αποφασισθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες. Το πρόγραμμα έχει προϋπολογισμό 60 εκατ. ευρώ και η μέση επιδότηση υπολογίζεται ότι μπορεί να ανέρχεται ακόμη και στα 12.500 ευρώ. Το «Εξοικονομώ 2023» επιδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Το πρόγραμμα αποσκοπεί στη βελτίωση της ενεργειακής κλάσης των νοικοκυριών, από την εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας πάνω από 30% για κάθε κτίριο, μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εκτός από το «Εξοικονομώ» για τα ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά μέσα στο φθινόπωρο αναμένεται να ανοίξει η πλατφόρμα και για την υποβολή αιτήσεων στο «Εξοικονομώ 2024» με το συνολικό αρχικό προϋπολογισμό τα 700 εκατ. ευρώ. Το «enikonomia» παραθέτει έναν αναλυτικό οδηγό με τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια που τίθενται για να μπορέσει ένας ενεργειακά ευάλωτος πολίτης να ενταχθεί στο «Εξοικονομώ».
Ποιοι είναι οι δυνητικοί δικαιούχοι του προγράμματος;
Ο νέος κύκλος του προγράμματος Εξοικονομώ, που θα ανοίξει τις αμέσως επόμενες ημέρες αφορά τα ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά. Ειδικότερα δυνητικοί δικαιούχοι είναι φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο δικαίωμα -πλήρης κυριότητα, επικαρπία, ψιλή κυριότητα- σε επιλέξιμη κατοικία, δηλαδή μονοκατοικία ή διαμέρισμα που υφίσταται νόμιμα, χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, η οποία δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα και έχει καταταγεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
Ποια είναι τα εισοδήματα που πρέπει να έχουν οι δικαιούχοι;
Για κάθε δυνητικό ωφελούμενο, το ετήσιο ατομικό εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 5.000 ευρώ και το οικογενειακό τις 10.000 ευρώ.
Ποιος είναι το μέγιστο ποσό της επιδότησης;
Το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης, διαμορφώνεται σε 75% της δαπάνης στην περίπτωση της ιδιοκατοίκησης από τον αιτούντα και σε 65% στην περίπτωση δωρεάν παραχώρησης σε έτερο πρόσωπο ή ενοικίασης, αντιστοίχως. Υπολογίζεται ότι η μέση επιδότηση μπορεί να φτάνει τα 12.500 ευρώ.
Πώς μπορεί να καλυφθεί η ιδιωτική συμμετοχή;
Η ιδιωτική συμμετοχή για την υλοποίηση των παρεμβάσεων μπορεί να καλυφθεί από τους δικαιούχους του προγράμματος είτε με ίδια κεφάλαια είτε με δανειακή σύμβαση, για το ποσό που επιλέγουν ή αυτό που θα τους εγκριθεί από τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό, είτε με συνδυασμό αυτών.
Σε περίπτωση σύναψης δανειακής σύμβασης, παρέχεται η δυνατότητα εγγυοδοσίας του προγράμματος για την εξασφάλιση του δανείου προς τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Η εγγυοδοσία καλύπτει το ποσό της δανειοδότησης στο 100% για τις περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης και στο 80% για τις περιπτώσεις ενοικίασης-δωρεάν παραχώρησης, λαμβάνοντας υπόψη τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων. Το επιτόκιο της δανειακής σύμβασης για τις ανάγκες του προγράμματος είναι σταθερό και επιδοτούμενο, σε ποσοστό 100%.
Ποιες είναι οι επιλέξιμες δαπάνες;
Στο πλαίσιο του προγράμματος είναι επιλέξιμες παρεμβάσεις που αφορούν στις εξής πέντε, βασικές κατηγορίες δαπανών:
- Αντικατάσταση κουφωμάτων
- Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης
- Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης
- Σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)
- Εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smart home)
Αξίζει να επισημανθεί πως ο ΦΠΑ αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη για το πρόγραμμα και δηλώνεται διακριτά στα παραστατικά. Εάν οι προμηθευτές υπάγονται σε καθεστώς μειωμένου ΦΠΑ ή απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και καταβολής φόρου, πρέπει να δηλωθεί το ποσοστό ΦΠΑ που ισχύει.
Σημειώνεται πως οι δαπάνες των παρεμβάσεων που υλοποιούνται στο πλαίσιο του προγράμματος ή μέρος αυτών δεν πρέπει να έχουν λάβει ενίσχυση από άλλο Ταμείο ή χρηματοδοτικό μέσο ή από άλλο πρόγραμμα ευρωπαϊκό ή εθνικό, π.χ. από δράσεις αντικατάστασης συστημάτων θέρμανσης με συστήματα φυσικού αερίου, πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή» κ.λπ. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί διπλή χρηματοδότηση παρέμβασης, η συγκεκριμένη δαπάνη κρίνεται ως μη επιλέξιμη.
Πώς υποβάλλονται οι αιτήσεις;
Οι αιτήσεις χρηματοδότησης υποβάλλονται μόνον ηλεκτρονικά. Κατά την υποβολή της αίτησης δεν απαιτείται προσκόμιση φυσικού φακέλου με δικαιολογητικά. Τα απαραίτητα δικαιολογητικά επισυνάπτονται από τον υποψήφιο ηλεκτρονικά.
Για την υποβολή της και την παρακολούθηση του έργου, ο ενδιαφερόμενος χρησιμοποιεί υποχρεωτικά Τεχνικό Σύμβουλο, φυσικό πρόσωπο, με την προϋπόθεση ότι αυτός είναι μηχανικός, εγγεγραμμένος στο Μητρώο Μελών ή στο Βιβλίο Τεχνικών Επωνυμιών του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), το κόστος του οποίου καλύπτεται απευθείας από το πρόγραμμα.
Δεν έχουν δικαίωμα να υποβάλλουν αίτηση όσοι, έχουν υποβάλει σε κάποιο προηγούμενο πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας του.
Πώς θα γίνει η αξιολόγηση των αιτήσεων;
Η αξιολόγηση των αιτήσεων γίνεται, μεταξύ άλλων, βάση της ενεργειακής αναβάθμισης που θα επιτευχθεί και των εισοδημάτων που δηλώνουν οι δικαιούχοι. Δηλαδή μετά την υποβολή ανακοινώνεται η βαθμολογία του κάθε αιτούντα και αφού εκδοθούν και οριστικοποιηθούν οι πίνακες κατάταξης, καταρτίζεται ο πίνακας υπαγωγής αιτήσεων, βάσει των δεδομένων διαθέσιμων πόρων του προγράμματος ανά νομό.