Το πρόβλημα με την αιθαλομίχλη στα Γιάννενα με πολλές υπερβάσεις των ορίων που θέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για τα μικροσωματίδια που καταγράφουν οι σταθμοί μέτρησης και οι σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών, όσο κι αν δεν είναι άμεσες, δεν αποφεύγονται. Πλέον, η πόλη που υποφέρει όλο το χειμώνα από την ατμοσφαιρική ρύπανση, δυστυχώς …φιγουράρει στην πρώτη θέση λίστας, με βάση την έκθεση της ελβετικής εταιρείας IQAir, η οποία παρακολουθεί την παγκόσμια ποιότητα του αέρα. Η μελέτη εστιάζει στα λεπτά αιωρούμενα σωματίδια PM2.5, (τα άλλα που μας ταλαιπωρούν είναι τα PM10)τα οποία θεωρούνται ιδιαίτερα επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία. Αυτή η επιβεβαίωση απλά έρχεται για να αναδείξει το πρόβλημα σε όλη του τη διάσταση και ίσως να κινητοποιήσει τους ίδιους τους πολίτες να αντιδράσουν στην υποβάθμιση της ζωής και της υγείας τους.
Οι αιτίες εμφάνισης αυτής της ρύπανσης του αέρα στο λεκανοπέδιο είναι γνωστές, το ίδιο και η απραξία από πλευράς της πολιτείας να δώσει λύσεις για να αναπνεύσουν… οξυγόνο οι Γιαννιώτες. Μέχρι τώρα περιορίζονται σε συστάσεις μη χρήσης τζακιού, αλλά για δραστικά μέτρα, ούτε λόγος. Συζητήσεις, ερωτήσεις στη βουλή, κυβερνητικές υποσχέσεις και “θα” για μείωση κόστους θέρμανσης με φιλικά προς το περιβάλλον μέσα και πηγές, μέχρι και επιδότηση αντλιών θερμότητας, αλλά όλα στη θεωρία. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο και το νοσοκομείο κρούουν των κώδωνα του κινδύνου, αλλά δεν εισακούονται και σίγουρα οι πολίτες που ανάβουν το τζάκι ή το καλοριφέρ για να ζεσταθούν δεν φταίνε.
Τι είναι και τι προκαλούν τα PM2.5
Τα PM2.5 είναι μικροσκοπικά σωματίδια με διάμετρο μικρότερη από 2,5 μικρόμετρα, δηλαδή περίπου το 1/20 του πλάτους μιας ανθρώπινης τρίχας. Προέρχονται από πηγές όπως η καύση ορυκτών καυσίμων, οι πυρκαγιές και οι καταιγίδες σκόνης. Λόγω του μικρού τους μεγέθους, μπορούν να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονες και να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα υγείας όπως αναπνευστικές παθήσεις, καρδιακά νοσήματα, καρκίνο, ακόμη και ψυχικές διαταραχές όπως άγχος και κατάθλιψη.
Στη δεκάδα της λίστας της ελβετικής εταιρείας βρίσκονται, οι περιοχές και πόλεις, Πλαγιάρι (Δήμος Θέρμης), Ελλήσποντος (Νομός Κοζάνης), Αλίαρτος (Δήμος Αλιάρτου-Θεσπιέων), Ελευσίνα (Αττική), Βασιλικά (Νομός Θεσσαλονίκης), Τρίλοφος (Κεντρική Μακεδονία), Ορεστιάδα (Νομός Έβρου), Θεσσαλονίκη, Λυκόβρυση (Βόρειος Τομέας Αττικής).
Η ποιότητα του αέρα στην Ελλάδα συνεχίζει να αποτελεί σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας, με τα Γιάννενα να αναδεικνύονται ως η πόλη με τον μεγαλύτερο δείκτη ρύπανσης. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η μακροχρόνια έκθεση στα PM2.5 μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για μέτρα βελτίωσης της ατμοσφαιρικής ποιότητας στις επιβαρυμένες περιοχές.
Το “Κοινό των Ηπειρωτών” καλεί σε συγκέντρωση και ζητά μέτρα
Στο μεταξύ η παράταξη “Κοινό των Ηπειρωτών” στην Περιφέρεια Ηπείρου με χθεσινή της ανακοίνωση καλεί τους πολίτες, φορείς, συλλογικότητες και άλλες παρατάξεις σε συγκέντρωση στις 12 το μεσημέρι του Σαββάτου 15 Μαρτίου μπροστά στην Περιφέρεια, “για να απαιτήσουμε άμεσα μέτρα που θα βελτιώσουν την ποιότητα του αέρα και θα προστατεύσουν τη δημόσια υγεία. Δεν είναι μόνο μια διαμαρτυρία. Είναι το μήνυμά μας προς όλους: Δικαιούμαστε καθαρό αέρα – απαιτούμε άμεσες λύσεις. Η φωνή μας πρέπει να ακουστεί δυνατά!” , όπως τονίζει στην σχετική ανακοίνωσή της.
Το “Κοινό των Ηπειρωτών” υπενθυμίζει ότι έχει θέσει το ζήτημα στο Περιφερειακό Συμβούλιο, σε δημόσιες συζητήσεις αλλά και μέσω διαδικτυακού ψηφίσματος, με στόχο να ενημερώσει τους πολίτες και να πιέσει τους αρμόδιους και την πολιτεία να δώσουν λύσεις. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε συνάντηση με τον Δήμαρχο Ιωαννίνων, κατά την οποία εκφράστηκε έντονη ανησυχία για την κατάσταση.
Δεν παραλείπει να ασκήσει κριτική στους δυο φορείς της αυτοδιοίκησης, επισημαίνοντας ότι “παρόλο που τα Γιάννενα κατατάσσονται ως η πιο ρυπασμένη πόλη της Ελλάδας και παρά τα αδιάσειστα δεδομένα χρόνων, η Περιφέρεια Ηπείρου και ο Δήμος Ιωαννιτών συνεχίζουν να επιδεικνύουν ανεπαρκή αντίδραση. Οι τοπικοί κυβερνητικοί βουλευτές δεν έχουν θέσει το ζήτημα ως προτεραιότητα, ενώ η πολιτική βούληση για την άμεση αντιμετώπιση αυτής της επικίνδυνης κατάστασης παραμένει ασαφής και αναποτελεσματική.
Η συμμετοχή του Δήμου Ιωαννιτών στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα των 100 κλιματικά ουδέτερων και έξυπνων πόλεων είναι ένα θετικό βήμα. Ωστόσο, χωρίς τη λήψη άμεσων και ουσιαστικών μέτρων για τη μείωση των ρύπων, η δέσμευση για κλιματική ουδετερότητα έως το 2030 παραμένει μια κενή υπόσχεση.
Ο Δήμος Ιωαννιτών, η Περιφέρεια Ηπείρου και οι τοπικοί φορείς οφείλουν να αναλάβουν άμεση δράση, πιέζοντας την κυβέρνηση να προχωρήσει σε συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα. Χωρίς δυναμική και συντονισμένη παρέμβαση, ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας θα παραμείνει απλώς μια θεωρητική διακήρυξη, χωρίς πραγματικό όφελος για τους κατοίκους και τη δημόσια υγεία”.
Κριτική στη Δημοτική Αρχή από τον Π. Κολόκα
Με αφορμή την θλιβερή πρωτιά για τα Γιάννενα, ο επικεφαλής της παράταξης “Γιάννενα-Όμορφη Πόλη”. Παντελής Κολόκας, εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία ασκεί κριτική στην Δημοτική Αρχή, σημειώνοντας ότι “δείχνει παντελώς ανήμπορη να παρουσιάσει κάποιο σχέδιο αντιμετώπισης του προβλήματος ως οφείλει απέναντι στους πολίτες. Αντ΄ αυτού, περιορίζεται μόνο στην παραπομπή του θέματος στο κεντρικό κράτος”. Για τις ευθύνες του οποίου δεν αναφέρεται ο επικεφαλής της “Όμορφης Πόλης”.
Υπενθυμίζει ο κ. Κολόκας ότι σε μια από τις συνεδριάσεις λογοδοσίας της Δημοτικής Αρχής “και αφού διαπιστώσαμε πως δεν υπάρχει καμία σοβαρή πρωτοβουλία σχετικά, ως παράταξη καταθέσαμε μια δέσμη προτεινόμενων μέτρων και επεξεργασμένων προτάσεων συμπεριλαμβανομένων το φθηνό ρεύμα και πετρέλαιο ως εκ των ων ουκ άνευ προϋποθέσεις επίλυσης. Η πρόταση μας δεν περιορίζεται όμως μόνο σ αυτό αλλά επεκτείνεται στη δημιουργία ενός ευρύτερου σχεδιασμού ως βάση στήριξης για επιπλέον σχετικές πρωτοβουλίες αντιμετώπισης του φαινομένου”.
Υποστηρίζει ακόμη ότι και με τον προϋπολογισμό του 2025 που καθυστέρησε να εγκριθεί “δεν υπάρχει κανένα οραματικό πολιτικό σχέδιο μέχρι σήμερα για τα Γιάννενα του μέλλοντος, και για την βελτίωση της ποιότητας ζωής των Γιαννιωτών μεταξύ των οποίων είναι ένα καθαρό και υγιές περιβάλλον”.
Ο κ. Κολόκας καταλήγοντας επισημαίνει ότι “είναι αδιανόητο να μην αναπνέουν καθαρό οξυγόνο λόγω έλλειψης πολιτικού σχεδίου . Είναι αδιανόητο να μην πρωτεύουν σε καινοτομίες και δράσεις που θα τα τοποθετούσαν σχετικά εύκολα στην κορυφή των καλών και όχι των κακών γεγονότων. Είναι αδιανόητο με βάση τις δυνατότητες που διαθέτουν να μην εφαρμόζουν πολιτικές που θα μας έκαναν μια πιο όμορφη πόλη, και όχι το αντίθετο της. Τα Γιάννενα χρειάζονται επειγόντως πολιτικό οξυγόνο”.
Χ.Κ.