Σε καλό δρόμο φαίνεται ότι βρίσκεται η υλοποίηση του Προγράμματος «Ήπειρος 2021-2027» ( ΕΣΠΑ), με βάση τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη χθεσινή, 4η Επιτροπή Παρακολούθησης η οποία συνεδρίασε με την προεδρία του Περιφερειάρχη, Αλέξανδρου Καχριμάνη στα Γενικά Αρχεία του Κράτους. Το πρόγραμμα με συνολικό προϋπολογισμό 426,1 εκ. ευρώ έχει φτάσει στο 55,2% ως προς την ενεργοποίηση τομέων και δράσεων που περιλαμβάνει και έχουν ενταχθεί μέχρι τώρα 122 έργα και σε ποσοστό 44,6%. Στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) που συμβάλλει με το 61% των πόρων, το ποσοστό των ενταγμένων έργων ανέρχεται στο 40,5% και στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) με το 26% των πόρων τα ενταγμένα έργα φτάνουν στο 56,3%. Το πρόγραμμα χρηματοδοτεί γενναία την κοινωνική συνοχή και τις υποδομές της , αλλά και την ενέργεια, περιβάλλον και κλιματική αλλαγή, μαζί με την επιχειρηματικότητα και καινοτομία και λιγότερο τις κλασικές υποδομές, όπως οδικά και λοιπά έργα. Ωστόσο, οι εν δυνάμει φορείς υλοποίησης των έργων και δράσεων θα πρέπει να αξιοποιήσουν κάθε ευκαιρία και πρόσκληση που εκδίδεται για να επωφεληθούν οι τοπικές κοινωνίες από τις χρηματοδοτήσεις.
Άλλωστε, αυτό τόνισε και ο περιφερειάρχης ως πρόεδρος της Επιτροπής στην εισαγωγική του τοποθέτηση, αναφερόμενος αφενός στο διπλασιασμό των πόρων, σε σχέση με το προηγούμενο Πρόγραμμα, τους τομείς στους οποίους δίνεται μεγαλύτερο βάρος, ενώ ζήτησε από όλους τους φορείς και την Αυτοδιοίκηση να τρέξουν πιο γρήγορα, ώστε να ωριμάσουν τα έργα και να ανταποκριθούν με αποτελεσματικότητα στις Προσκλήσεις της Διαχειριστικής Αρχής. «Είναι ευθύνη μας να υλοποιήσουμε αποτελεσματικά το Πρόγραμμα και να απορροφήσουμε κάθε ευρώ που έρχεται στην Ήπειρο», τόνισε.
Αναλύοντας στους τομείς που κυρίως εστιάζει το τρέχον Πρόγραμμα, μεταξύ άλλων, ανέφερε:
« Στην καινοτομία και στην επιχειρηματικότητα
Επανασυγκροτήσαμε το Περιφερειακό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας στην Ήπειρο, στο οποίο προεδρεύει η Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και το οποίο ξεκίνησε δυναμικά τις εργασίες του.
Συστήσαμε, υπογράφοντας Μνημόνιο Συνεργασίας, ένα μηχανισμό υποστήριξης του οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας στην Περιφέρεια, με την συνεργασία του Πανεπιστημίου, του δικτύου Praxis του ΙΤΕ και το ΙΤΕ
Μέσω του ΕΦΕΠΑΕ, τον οποίο έχουμε ήδη ορίσει ως Ενδιάμεσο Φορέα για να διαχειριστεί τις δράσεις κρατικών ενισχύσεων του Προγράμματος, χρηματοδοτούμε δράσεις για την καινοτομία και για την ενίσχυση των συνεργασιών μεταξύ ερευνητικού τομέα και επιχειρήσεων, δράσεις επιχειρηματικότητας και δράσεις απασχόλησης ανθρώπινου δυναμικού. Προδημοσιεύσαμε σχετική Πρόσκληση «ΕΡΕΥΝΩ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ», ενώ ετοιμάζονται 2 σημαντικές προσκλήσεις που αφορούν η 1η την Ενίσχυση υφιστάμενων ΜΜΕ για την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών στους τομείς προτεραιότητας της περιφερειακής διάστασης της Εθνικής Στρατηγικής για την έξυπνη εξειδίκευση και η 2η την Υποστήριξη της νεοφυούς επιχειρηματικότητας στην Ήπειρο. Υπάρχει ένα σημαντικό οικοσύστημα καινοτομίας στην Ήπειρο και θέλουμε να το ενισχύσουμε
θα εκπληρώσουμε την υποχρέωση του Κανονισμού για κάλυψη όλων των οικισμών Γ προτεραιότητας, με την χρηματοδότηση του ενός εναπομείναντος οικισμού στο Καναλάκι
- Ολοκληρώνουμε την παράκαμψη Νικόπολης, συμβάλλοντας στην ενοποίηση του αρχαιολογικού χώρου
- Θα συνεχίσουμε το Πρόγραμμα για τους άνεργους πτυχιούχους. Προδημοσιεύσαμε σχετική Πρόσκληση «ΑΠΑΣΧΟΛΩ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ»
- Χρηματοδοτούμε την βιώσιμη αστική ανάπτυξη και στους 4 αστικούς Δήμους της Περιφέρειας.
- Συνεχίζουμε την χρηματοδότηση της ΟΧΕ των αρχαίων θεάτρων επεκτείνοντας την στην ορεινή περιοχή των Τζουμέρκων, της Κόνιτσας και του Σουλίου αναδεικνύοντας τα τοπικά προϊόντα, τον εναλλακτικό, ιαματικό και ιστορικό τουρισμό
- Προχωρούμε στην ένταξη δύο σημαντικών έργων που αφορούν την προμήθεια 35 ασθενοφόρων για το ΕΚΑΒ και τα κέντρα υγείας, ενώ εκδώσαμε μια πρόσκληση προς του Φορείς της Υγείας με 12 εκατ. €. Η υγεία είναι για εμάς πρώτη προτεραιότητα.
- Ενισχύουμε την εκπαίδευση προετοιμάζοντας Προσκλήσεις που αφορούν όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, από το νηπιαγωγείο έως το Πανεπιστήμιο και οι οποίες υπερβαίνουν τα 20 εκατ €.
Επιχειρηματικότητα- Καινοτομία – Υγεία – Εκπαίδευση – ΟΧΕ και ΒΑΑ μαζί με ένα μεγάλο δίκτυο κοινωνικών υποδομών που χρηματοδοτεί το ΕΚΤ είναι οι μεγάλες προτεραιότητες αυτής της προγραμματικής περιόδου».
Η ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ Ε.Υ.Δ.
Αναλυτικά στοιχεία για την πορεία υλοποίησης του Προγράμματος, αλλά και για την ενδιάμεση επανεξέταση, παρέθεσε στην τοποθέτησή της η Προϊσταμένη της Ε.Υ.Δ. Ηπείρου, Εύη Παπανικολάου.
Μεταξύ άλλων ανέφερε:
Το Πρόγραμμα ΗΠΕΙΡΟΣ έχει προϋπολογισμό σε όρους δημόσιάς δαπάνης 426,1 εκ € εκ των οποίων 362,2 εκ.€ αφορούν την Κοινοτική Συνδρομή και 63,9εκ.€ αφορούν την Εθνική Συμμετοχή.
Ο προϋπολογισμός κατανέμεται, 61% για υποδομές, 26% για κοινωνικές δράσεις και 13% για επιχειρηματικότητα.
Σε ότι αφορά την κατανομή των πόρων ανά Ταμείο, το 26% προέρχεται από του ΕΚΤ+ και 74% από το ΕΤΠΑ.
Όσον αφορά στους τομείς του Προγράμματος ανά Στόχο Ευρωπαϊκής Πολιτικής:
- Η έρευνα και η καινοτομία αντιστοιχεί στο 12,5 % του συνολικού Π/Υ του Προγράμματος.
- Η ενέργεια, το περιβάλλον και η κλιματική αλλαγή αντιστοιχεί στο 20,7%
- Η διασύνδεση και η κινητικότητα αντιστοιχεί στο 9%
- Η Κοινωνική συνοχή αντιστοιχεί στο 39,5 %
- Η ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη αντιστοιχεί στο 18%
Αναφερόμενη στην υποβληθείσα αίτηση για την Ενδιάμεση επανεξέταση του Προγράμματος η Προϊσταμένη της ΕΥΔ, ανέφερε ότι η αναθεώρηση επηρεάστηκε από το κλείσιμο της περιόδου 2014-2020 και τα έργα που έπρεπε να μεταφερθούν στο νέο Πρόγραμμα.
ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΥΛΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ- ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ
Έρευνα, Καινοτομία, Επιχειρηματικότητα
Έχουν εκδοθεί 3 Προσκλήσεις ύψους 2.250.000€ (ποσοστό 4,2%) και έχουν ενταχθεί 2 Έργα π/υ 980.988 € (ποσοστό 1,8%) που αφορούν στην προμήθεια εξοπλισμού για το Κέντρο εξατομικευμένης ιατρικής στο ΠΓΝΙ και στο Γραφείο Έρευνας και Καινοτομίας Περιφέρειας Ηπείρου (στο οποίο συνεργάζονται η Περιφέρεια, το Πανεπιστήμιο και το ΙΤΕ). Οι ΝΟΔΕ ανέρχονται σε 375.000€ (0,7%)
Στο πλαίσιο της Προτεραιότητας:
- Έγινε προδημοσίευση της Πρόσκλησης «ΕΡΕΥΝΩ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ» (1.ι.3) π/υ 15εκ€ σχετικά με την υποστήριξη υφιστάμενων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται η θα δραστηριοποιηθούν στην Περιφέρεια και επενδύουν στην έρευνα και καινοτομία για την ανάπτυξη ανταγωνιστικών καινοτόμων προϊόντων, μέσω συνεργασίας επιχειρήσεων με ερευνητικούς οργανισμούς
Για την περίοδο 2021-2027 η Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης είναι Εθνική, με περιφερειακή διάσταση. Έχει εκχωρηθεί στον ΕΦΕΠΑΕ συνολικό ποσό 53.106.712€ για τη διαχείριση πράξεων κρατικών ενισχύσεων του Προγράμματος.
Αειφορία, αντιμετώπιση κλιματικής αλλαγής
Έχουν εκδοθεί 10 Προσκλήσεις ύψους 56.537.311€ (76,9%).
Έχουν ενταχθεί 37 έργα π/υ 76.921.189€ (104,6%) που αφορούν στην ενεργειακή αναβάθμιση, διευθέτηση/οριοθέτηση ρεμάτων, διευθέτηση ομβρίων υδάτων, δίκτυα αποχέτευσης ακαθάρτων, πράσινα σημεία.
Για την Προτεραιότητα 2Α ζητήθηκα και εγκρίθηκε η δυνατότητα υπερδέσμευσης με ποσοστό 145,62% ώστε να ενταχθεί το έργο επεξεργασίας και διάθεσης λυμάτων στον οικισμό Καναλάκι (Γ προτεραιότητα) καθώς και τα έργα από την ενεργοποίηση της δράσης που αφορά στην προσαρμογή για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
Βιώσιμη πολυτροπική αστική κινητικότητα
Έχει εκδοθεί 1 Πρόσκληση ύψους 8.000.000€ ( 64%) που αφορά στις παρεμβάσεις που συμβάλλουν στην βελτίωση της αστικής κινητικότητας
και έχει ενταχθεί 1 έργο π/υ 8.821.294€ (77,5%) που αφορά υποδομές αστικής κινητικότητας της στρατηγικής ΒΑΑ του δήμου Ηγουμενίτσας.
Πρόκειται κυρίως για την δημιουργία 2 χλμ υποδομών ποδηλασίας με εκτίμηση χρηστών ανά έτος 12.700 άτομα
Υποδομές μεταφορών και οδική ασφάλεια
Έχουν εκδοθεί 4 Προσκλήσεις ύψους 9.000.000€ (23,9%) που αφορούν στην αναβάθμιση του οδικού δικτύου της Περιφέρειας και σε δράσεις οδικής ασφάλειας και έχουν ενταχθεί 3 έργα π/υ 27.858.627€ (73,9%),
-Εξοπλισμός της Αστυνομίας για την οδική ασφάλεια στην Περιφέρεια, καθώς και κατασκευή / εκσυγχρονισμός 10χλμ σε δυο οδικά τμηματοποιημένα έργα :
-«Παράκαμψη Νικόπολης – Συγκοινωνιακά έργα ανάδειξης αρχαιολογικού χώρου Νικόπολης Περιφέρειας Ηπείρου – Β φάση»
-«Ολοκλήρωση μεγάλου δακτυλίου πόλης Ιωαννίνων (Κόμβος Πανηπειρωτικού Σταδίου – Κόμβος Βογιάνου)»
Υποδομές κοινωνικής συνοχής
Έχουν εκδοθεί 11 Προσκλήσεις ύψους 32.600.00€ (58,3%)
Έχουν ενταχθεί 4 έργα π/υ 5.956.133€ (10,6%) που αφορούν σε 20 ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ και εξοπλισμό, τεχνικό και εκπαιδευτικό εξοπλισμό για την Ανώτατη Σχολή Εμπορικού Ναυτικού στην Πρέβεζα , τουριστική προβολή της Περιφέρειας.
Κοινωνική συνοχή και ανθρώπινο δυναμικό (ΕΚΤ+)
Έχουν εκδοθεί 22 Προσκλήσεις ύψους 85.748.000€ (79,3%).
Η ΕΥΔ έχει προβεί σε προδημοσίευση Πρόσκλησης «ΑΠΑΣΧΟΛΩ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ» π/υ 3.5εκ€ για την ενίσχυση ΜΜΕ, με την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας μέσω πρόληψης ανέργων με υψηλά τυπικά προσόντα, πληρώνοντας το πλήρες μισθολογικό κόστος και τις εργοδοτικές εισφορές για 18 μήνες, με την υποχρέωση διατήρησης της θέσης για επιπλέον 4 μήνες.
Βιώσιμη και ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη
Έχουν εκδοθεί 6 Προσκλήσεις ύψους 33.000.000€ (43,2%) όσον αφορά στη χρηματοδότηση ΟΧΕ – ΒΑΑ και έχουν ενταχθεί 3 έργα π/υ 3.417.600€ (4,5%) , δυο εκ των οποίων περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης του Δήμου Ιωαννιτών (ψηφιακές εφαρμογές έξυπνης πόλης και Κέντρο για το Παιδί με αναμενόμενους χρήστες ανά έτος 90 άτομα και άτομα με αναπηρία.
Επίσης ένα έργο στο Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης του Δήμου Πρέβεζας.
Στο πλαίσιο της Προτεραιότητας 5 έχουν εξειδικευτεί οι δράσεις της Στρατηγικής Βιώσιμης Ανάπτυξης των Δήμων Ιωαννιτών και Πρέβεζας.
