Στο προσκήνιο επανέρχεται ο Βιολογικός Καθαρισμός Ιωαννίνων, με αφορμή ανακοίνωση της παράταξης στο Δήμο Ιωαννιτών “Λαϊκή Συσπείρωση” με επικεφαλής την Όλυ Τσουμάνη, στην οποία σχολιάζει αιχμηρά την αρχική έκθεση αυτοψίας των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος. Η παράταξη κάνει λόγο για εγκατάλειψη, δυσλειτουργίες και σοβαρές παθογένειες στις υποδομές, ενώ συνδέει τη λειτουργία της μονάδας με περιβαλλοντικά ζητήματα στον κάμπο της Λαψίστας. Ωστόσο, η Δημοτική Αρχή και η ΔΕΥΑΙ απαντώντας άμεσα σε όσα υποστήριξε η παράταξη, ουσιαστικά διαψεύδουν τα συμπεράσματα της, δίνοντας μια πιο τεκμηριωμένη και πλήρη εικόνα, αντικρούοντας τους ισχυρισμούς και προσφέροντας κρίσιμα δεδομένα που δείχνουν πως οι υποδομές βρίσκονται σε διαδικασία αναβάθμισης και όχι παραμέλησης. Σε αντίθεση με τα περί «εικόνων εγκατάλειψης» που αναφέρει η “Λαϊκή Συσπείρωση”, η ίδια η έκθεση αυτοψίας την οποία έδωσε στη δημοσιότητα ο δήμος και η ΔΕΥΑΙ δεν καταγράφει υπερχείλιση λυμάτων, ούτε προς την ευαίσθητη περιοχή της τάφρου της Λαψίστας, ούτε σε άλλο σημείο. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σημαντικό εύρημα, που από μόνο του αναιρεί κάθε υπόνοια περί περιβαλλοντικού κινδύνου ή άμεσης απειλής για τη δημόσια υγεία.
Η ανακοίνωση της Λαϊκής Συσπείρωσης
Αναλυτικά η ανακοίνωση της Λαϊκής Συσπείρωσης αναφέρει τα εξής:
«Η πρόσφατη έκθεση αυτοψίας των ελεγκτών περιβάλλοντος στον Βιολογικό Καθαρισμό Ιωαννίνων είναι αποκαλυπτική. Περιγράφονται εικόνες εγκατάλειψης και χρόνιες παθογένειες (όπως τα όμβρια που οδηγούνται στη μονάδα) που δεν αντιμετωπίζονται και καθιστούν αναποτελεσματικό και το νέο βιολογικό όταν βρέχει. Επιβεβαιώνεται πως πρόκειται για μια κρίσιμη υποδομή που λειτουργεί οριακά – αν όχι επικίνδυνα.
Στον παλιό βιολογικό, ο «παραμελημένος χώρος με τα σημεία συγκέντρωσης λυμάτων επί εδάφους», οι «δεξαμενές με άλγη», η πρωτοβάθμια επεξεργασία που δεν λειτουργεί και μειώνει την αποτελεσματικότητα της δευτεροβάθμιας, καθώς και η τριτοβάθμια επεξεργασία που επίσης δεν λειτουργεί, συνθέτουν την πραγματικότητα που αποκρύπτει η Δημοτική Αρχή όταν δηλώνει ότι «ο παλιός βιολογικός βρίσκεται σε φάση εκσυγχρονισμού».Και ενώ ο παλιός βιολογικός στην πράξη δεν λειτουργεί (άγνωστο για πόσο χρονικό διάστημα), η ΔΕΥΑΙ φαίνεται πως εξακολουθεί να στέλνει κανονικά λύματα για επεξεργασία.
Ομοίως, η λειτουργία του νέου βιολογικού (την ευθύνη έχει ιδιωτική εταιρία) απέχει πολύ από αυτό που χαρακτηρίζει ως «άψογη» ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΙ, αφού ούτε εκεί λειτουργεί η πρωτοβάθμια επεξεργασία.
Τελικά, από τα 60.000 κυβικά μέτρα λυμάτων που υποσχόταν η Δημοτική Αρχή ότι θα επεξεργάζεται, αποδεικνύεται πως μόλις 25.000 κυβικά επεξεργάζονται – και αυτά όχι πλήρως.
Η εικόνα αυτή αφορά μια δομή άμεσα συνδεδεμένη με τη δημόσια υγεία, το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Φυσικά, οι λαϊκές οικογένειες έχουν χρυσοπληρώσει και συνεχίζουν να χρυσοπληρώνουν για υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης που βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση.
Η κατάσταση στον Βιολογικό Καθαρισμό εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της υποβάθμισης των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης. Αυτό έχει οδηγήσει σε χωριά και γειτονιές της πόλης χωρίς νερό για ημέρες, και στον κάμπο της Λαψίστας να μένει απότιστος μέσα στο κατακαλόκαιρο. Χαρακτηριστικές είναι οι καταγγελίες κατοίκων της Ανατολικής, που δηλώνουν ότι δεν έχουν νερό ούτε για να πιουν.
Η ευθύνη για την κατάσταση αυτή βαραίνει τόσο την κυβέρνηση όσο και τις δημοτικές και περιφερειακές αρχές, που διαχρονικά:
• υποχρηματοδοτούν τις υποδομές,
• δεν στελεχώνουν με επαρκές επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό τους κρίσιμους αυτούς τομείς,
• αφήνουν εγκαταστάσεις καθοριστικές για τη δημόσια υγεία στην τύχη τους.
Η Δημοτική Αρχή, είναι διαχειριστής των επικίνδυνων πολιτικών που μας φέρανε εδώ, όχι μόνο δεν αντιτίθεται, αλλά παίζει και πολύ σημαντικό ρόλο στο να υλοποιείται αυτή η πολιτική μέχρι κεραίας.
Η πρόκληση γίνεται ακόμη μεγαλύτερη αν σκεφτεί κανείς ότι μόλις πριν λίγες μέρες απαγορεύτηκε η άρδευση από την τάφρο της Λαψίστας λόγω μόλυνσης, γεγονός που συνδέεται άμεσα με την υπολειτουργία του Βιολογικού και των υποδομών αποχέτευσης.
Η συστηματική απαξίωση των δημόσιων υποδομών – με διαρκείς “καθυστερήσεις”, “δυσκολίες” και “ελλείψεις” – δεν οδηγεί απλώς σε δυσλειτουργίες, αλλά αποσκοπεί στη διάλυση, ώστε να εμφανιστούν οι ιδιώτες “σωτήρες” ως υποτιθέμενη λύση. Το έργο γνωστό: υποβάθμιση – ιδιωτικοποίηση – κέρδος για λίγους, κόστος για τους πολλούς.
Η Λαϊκή Συσπείρωση Ιωαννίνων καλεί τον λαό να μην αποδεχτεί την υποβάθμιση της ζωής του και του περιβάλλοντος.
Να διεκδικήσει σύγχρονες, δημόσιες και επαρκώς στελεχωμένες υποδομές που να καλύπτουν τις ανάγκες του.
Να μην πληρώσει ο λαός άλλη μια φορά τις συνέπειες της πολιτικής τους».
Η απάντηση δήμου και ΔΕΥΑΙ
«Ο Δήμος Ιωαννιτών και η Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχετεύσης με δική τους ανακοίνωση σημειώνουν τα ακόλουθα:
Η ανακοίνωση της Λαϊκής Συσπείρωσης περιλαμβάνει απόψεις και χαρακτηρισμούς που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα της λειτουργίας της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Ιωαννίνων, όπως αυτή αποτυπώνεται στην πρόσφατη αρχική έκθεση αυτοψίας (και όχι το τελικό πόρισμα) των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος.
Για του λόγου το αληθές, επισυνάπτεται το πλήρες κείμενο της σχετικής έκθεσης, στην οποία βασίστηκε η ανακοίνωση, ώστε να μπορούν όλοι να διαπιστώσουν τι πραγματικά καταγράφεται και σε ποιο βαθμό τα συμπεράσματα της ανακοίνωσης στηρίζονται σε πραγματικά ή σε αποσπασματικά δεδομένα.
Σε ότι αφορά τα συμπεράσματα της έκθεσης είναι πολύ σημαντικό να τονιστεί ότι δεν διαπιστώνει καμία υπερχείλιση λύματος, ούτε προς την τάφρο Λαψίστας, ούτε προς άλλες ευαίσθητες περιοχές. Το γεγονός αυτό από μόνο του αποδεικνύει πως η εγκατάσταση λειτουργεί εντός των ορίων ασφάλειας για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον.
Είναι επίσης κρίσιμο να σημειωθεί πως η παλιά μονάδα του βιολογικού βρίσκεται σε φάση αναβάθμισης, ενώ η νέα μονάδα έχει τεθεί από τον Αύγουστο του 2024 σε δοκιμαστική λειτουργία. Η μετάβαση αυτή δεν είναι στιγμιαία, αλλά απαιτεί τεχνική και λειτουργική σταθεροποίηση και θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους.
Αναφορικά με τη ροή ομβρίων υδάτων, είναι σαφές – και το αναφέρει και η έκθεση – ότι η παθογένεια δεν προκύπτει από την ίδια την εγκατάσταση. Πρόκειται για χρόνιο πρόβλημα της αποχέτευσης, με παράνομες συνδέσεις και παλαιότητα αγωγών, το οποίο η ΔΕΥΑΙ αντιμετωπίζει με στοχευμένες παρεμβάσεις και σχεδιασμό.
Η αναφορά σε «εικόνες εγκατάλειψης» δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Οι επισημάνσεις της έκθεσης δεν παραγνωρίζονται – αντιθέτως, έχουν ήδη ενσωματωθεί στον σχεδιασμό εκσυγχρονισμού και αποτελούν κομμάτι της ευρύτερης στρατηγικής αναβάθμισης του συστήματος, όπως άλλωστε αναφέρει και η έκθεση: «κατά την αυτοψία υπήρχαν σε εξέλιξη εργασίες αναβάθμισης σε όλα τα στάδια επεξεργασίας…» .
Η αναφορά της Λαϊκής Συσπείρωσης σε μειωμένες ποσότητες επεξεργασίας από τη νέα μονάδα δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα, αφού το σύνολο των παραγόμενων λυμάτων από την πόλη σήμερα ανέρχεται σε 30.000-35.000 κυβικά/ημέρα, τα οποία επεξεργάζονται και από τις δύο μονάδες αναλογικά.
Η δυναμικότητα του βιολογικού καθαρισμού φτάνει τα 60.000 κυβικά/ ήμερα, ποσότητα που μπορεί να υπάρξει μελλοντικά με την σταδιακή ένταξη νέων οικισμών στο σύστημα αποχέτευσης.
Όταν γίνει αυτό τα 26.000 κυβικά θα επεξεργάζονται στη νέα μονάδα, βάσει του σχεδιασμού της και τα υπόλοιπα στην αναβαθμισμένη πλέον παλιά.
Τέλος, η σύνδεση της λειτουργίας του βιολογικού με την απαγόρευση άρδευσης από την τάφρο της Λαψίστας δεν τεκμηριώνεται ούτε από την έκθεση ούτε από τις αρμόδιες υπηρεσίες, οι οποίες δεν εντόπισαν υπερχείλιση από φρεάτια ή άλλου είδους ρύπανση που να συνδέεται με την ΕΕΛ.
Είναι σαφές ότι ούτε ο Δήμος Ιωαννιτών, ούτε η ΔΕΥΑΙ έχουν να κρύψουν το παραμικρό. Αντιθέτως, αντιμετωπίζουν με ευθύνη, διαφάνεια και σχεδιασμό τις προκλήσεις που έχουν διαχρονικά συσσωρευτεί.
Σε ότι αφορά δε το πρόβλημα της άρδευσης του κάμπου της Λαψίστας όλες οι κινήσεις του δήμου και της ΔΕΥΑΙ είναι στην κατεύθυνση εξεύρεσης λύσης -στο βαθμό που τους αναλογεί- κάτι το οποίο έχει ειπωθεί δημοσίως τόσο από το δήμαρχο όσο και από τον πρόεδρο της Επιχείρησης.
Απέναντι στον εύκολο μηδενισμό, απαντάμε με ευθύνη, διαφάνεια και τεκμηρίωση».
