ΟΙ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΕΣ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ ΓΙΑ ΑΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ
Το ποσό των 57 εκατ. ευρώ θα μοιραστεί σε 162 Δήμους της χώρας, με πληθυσμό άνω των 20.000 κατοίκων, από το Πράσινο Ταμείο, με βάση την πρώτη (από τις δύο) σχετικές προσκλήσεις στο πλαίσιο του Χρηματοδοτικού Προγράμματος «Δράσεις Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου» του άξονα προτεραιότητας «Αστική Αναζωογόνηση & Λοιπές δράσεις Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου» για τα έτη 2021-2022.
Η αναδιαμόρφωση κοινόχρηστων χώρων, η δημιουργία χώρων πρασίνου, η δημιουργία smart parks, τα έργα διευθέτησης ρεμάτων, η αναβάθμιση του αστικού εξοπλισμού, η δημιουργία ή αναβάθμιση παιδικών χαρών αλλά και η ανακαίνιση κτιρίων, είναι μερικές από τις δράσεις του Πράσινου Ταμείου στην πρώτη φάση του προγράμματος.
Κομμάτι από την «πίτα» των 57 εκατ. ευρώ θα διεκδικήσουν και 4 Δήμοι της Ηπείρου. Οι Δήμοι Ιωαννιτών, Πρεβέζης, Άρτας και Ηγουμενίτσας καλούνται να υποβάλλουν τις προτάσεις τους, μέχρι και την Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου 2021, που είναι η καταληκτική ημερομηνία της 1ης φάσης.
Η ηλεκτρονική πλατφόρμα, μέσω της οποίας υποβάλλονται προτάσεις έργων και υποέργων, έχει ήδη ανοίξει από τις 23 Ιουνίου για τους Δήμους. Σημειώνεται ότι η υποβολή των προτάσεων γίνεται αποκλειστικά και μόνο ηλεκτρονικά, από την ιστοσελίδα του Πράσινου Ταμείου (www.prasinotameio.gr ).
Στη διάρκεια της χρονιάς θα ανακοινωθεί και η προθεσμία υποβολής προτάσεων και για τους Δήμους που έχουν πληθυσμό κάτω από 20.000 κατοίκους, ώστε για δεύτερη συνεχή φορά η πρόσκληση να καλύπτει το σύνολο των Δήμων της χώρας.
Τα προτεινόμενα έργα αναπλάσεων θα πρέπει υποχρεωτικά να διέπονται από τις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού και να έχουν ως στόχο την αύξηση της βιωσιμότητας των κοινόχρηστων χώρων του οικισμού ή της ευρύτερης οικιστικής ενότητας στην οποία εντάσσονται, αυξάνοντας παράλληλα τις αστικές ροές χωρίς να περιορίζουν τις δυνατότητες ελεύθερης πρόσβασης και αναψυχής. Βασική προτεραιότητα είναι η διατήρηση και η ενίσχυση της φύτευσης και του πρασίνου.
Κάθε Δήμος μπορεί να υποβάλλει έως δύο προτάσεις στο ίδιο Μέτρο. Σε κάθε περίπτωση, όπως τονίζεται, το σύνολο του αιτούμενου ποσού χρηματοδότησης από το Πράσινο Ταμείο, δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το «ανώτατο ποσό χρηματοδότησης» όπως υπολογίζεται σε συνάρτηση με τα πληθυσμιακά χαρακτηριστικά του κάθε Δήμου.
Ακόμη, κάθε δικαιούχος δύναται να υποβάλλει αίτημα χρηματοδότησης για ένταξη σε ένα μόνο από τα Μέτρα του προγράμματος, ωστόσο μία πρόταση μπορεί να περιλαμβάνει παρεμβάσεις σε περισσότερους του ενός χώρους.
Επισημαίνεται, ότι για κάθε Δήμο υπάρχει ο περιορισμός της υποβολής έως δύο προτάσεων για τη χωρική του επικράτεια και στο ίδιο Μέτρο (και οι δύο προτάσεις), είτε αυτές υποβληθούν από τον ίδιο είτε από αρμόδιο Σύνδεσμο. Ωστόσο είναι αποδεκτή η υποβολή μιας πρότασης από το Δήμο και μιας (για τον ίδιο Δήμο) από τον Σύνδεσμο. Στην περίπτωση υποβολής πρότασης από Σύνδεσμο Δήμων το ανώτατο ποσό χρηματοδότησης ορίζεται από τα πληθυσμιακά στοιχεία του Δήμου, στη χωρική επικράτεια του οποίου θα υλοποιηθεί το προτεινόμενο έργο.
Ποιες δράσεις θα χρηματοδοτηθούν
Οι δράσεις οι οποίες θα χρηματοδοτηθούν καθορίζονται στο πλαίσιο των Μέτρων του προγράμματος ως εξής:
Μέτρο 1: Σύνθετες αστικές αναπλάσεις όπου περιλαμβάνονται:
-Ολοκληρωμένα έργα αναπλάσεων κοινόχρηστων χώρων και χώρων πρασίνου ή δίκτυο αυτών
-Αποκατάσταση /επανάχρηση δημόσιων κτιρίων χαρακτηρισμένων ως διατηρητέα, μνημεία ή έργα τέχνης.
Μέτρο 2: Παρεμβάσεις στον αστικό χώρο, όπου περιλαμβάνονται:
-Αναδιαμόρφωση κοινόχρηστων χώρων, χώρων πρασίνου και υφιστάμενων δικτύων κοινόχρηστων χώρων πρασίνου, με έμφαση στη συμπλήρωση των φυτεύσεων.
-Αναβάθμιση του αστικού εξοπλισμού κοινόχρηστων χώρων και χώρων πρασίνου. ( Η δράση αυτή μπορεί να αποτελεί τμήμα άλλων δράσεων).
-Δημιουργία ή αναβάθμιση παιδικών χαρών.
-Αισθητική, λειτουργική, περιβαλλοντική αναβάθμιση, διεύρυνση, ανακατασκευή, πεζοδρόµων ή και πεζοδροµίων και επιµέρους υποδοµών τους ή και δημιουργία νέων πεζοδρομίων σε μέρη που δεν υπάρχουν και θεωρούνται απαραίτητα για την ασφαλή διέλευση των πεζών, για τη δηµιουργία δικτύου κίνησης πεζών µε πρόνοια και για εμποδιζόμενα άτομα, λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού.
-Ανακαίνιση και διαμόρφωση κτιρίων που βρίσκονται στην ιδιοκτησία Ο.Τ.Α./ Δικαιούχου ή έχουν εκμισθωθεί/παραχωρηθεί σε ΟΤΑ/ Δικαιούχο από φορείς που συγκαταλέγονται στους εν δυνάμει δικαιούχους του Πράσινου Ταμείου για χρονική διάρκεια τουλάχιστον 15 ετών, με στόχο την επανάχρησή τους για την κάλυψη αναγκών εγκατάστασης κοινωνικών, πολιτιστικών ή εν γένει αναπτυξιακών δραστηριοτήτων,
-Αισθητική αναβάθμιση όψεων κτιρίων που βρίσκονται στην ιδιοκτησία Ο.Τ.Α./ Δικαιούχου ή έχουν εκμισθωθεί/παραχωρηθεί σε ΟΤΑ/Δικαιούχο από φορείς που συγκαταλέγονται στους εν δυνάμει δικαιούχους του Πράσινου Ταμείου για χρονική διάρκεια τουλάχιστον 15 ετών, σε αξιόλογα τουριστικά, κοινωνικά ή πολιτιστικά σημεία της πόλης ή του Δήμου, όπως σε κεντρικές πλατείες, καθώς και κτιρίων κεντρικών αξόνων και παραλιακών μετώπων.
– Διαμόρφωση θεσμοθετημένων χώρων στάθμευσης οχημάτων, υπαίθριων με βιοκλιματικά χαρακτηριστικά και υλικά καθώς και υπόγειων.
-Αναβάθμιση αύλειων χώρων σχολείων, καθώς και ενίσχυση της φύτευσης και της διαπερατότητας των εδαφών για τη δημιουργία χώρων πρασίνου στα σχολεία.
Ποσό χρηματοδότησης
Για έργα που υποβάλλονται στο Μέτρο 1, μπορεί να ανέρχεται έως του 60% του αρχικού προϋπολογισμού του έργου. Το εναπομείναν 40% συμπληρώνεται από ίδιους πόρους του Δικαιούχου/Δήμου.
Αντίστοιχα, για τα έργα του Μέτρου 2, μπορεί να ανέρχεται έως του 80% του αρχικού προϋπολογισμού του έργου. Το εναπομείναν 20% συμπληρώνεται από ίδιους πόρους του Δικαιούχου/Δήμου.
Ειδικότερα για τη δημιουργία ή αναβάθμιση παιδικών χαρών (Μέτρο 2 / Δράση 2.3.), μπορεί να ανέρχεται έως το 40% του Οριστικού Προϋπολογισμού του έργου. Το εναπομείναν 60% συμπληρώνεται από ίδιους πόρους του Δικαιούχου/Δήμου.
Για τα Διατηρητέα κτίρια και τους Κοινόχρηστους Χώρους που έχουν αποκτηθεί μέσω χρηματοδοτικού Προγράμματος του Πράσινου Ταμείου το τελικό ποσό ένταξης θα ανέρχεται στο 80%. Το εναπομείναν 20% συμπληρώνεται από ίδιους πόρους του Δικαιούχου/Δήμου.
Τι γίνεται με τα συμβασιοποιημένα έργα
Στους δυνητικούς δικαιούχους παρέχεται επίσης η δυνατότητα υποβολής προς ένταξη ήδη συμβασιοποιημένων έργων ή έργων των οποίων έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία δημοπράτησης και καλύπτουν τα κριτήρια της επιλεξιμότητας.
Προϋπόθεση είναι α) η υπογραφή της σύμβασης ή η ολοκλήρωση της διαδικασίας δημοπράτησης να έχει γίνει εντός του έτους 2020 β) να υπάρχει και να βεβαιώνεται η ομαλή εξέλιξή τους και γ) να μην αποτελούν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης.
Όπως τονίζεται, σε καμία περίπτωση το Πράσινο Ταμείο δεν χρηματοδοτεί έργο ή τμήμα έργου το οποίο έχει ήδη πληρωθεί πριν την έκδοση σχετικής απόφασης για την ένταξή του σε Χρηματοδοτικό Πρόγραμμά του.
Η διαδικασία υποβολής, αξιολόγησης, επιλογής και ένταξης
Η υποβολή, όπως προαναφέρθηκε, γίνεται μόνο ηλεκτρονικά από την ιστοσελίδα του Πράσινου Ταμείου (www.prasinotameio.gr ). Ο δικαιούχος θα πρέπει αρχικά να εγγραφεί ως «χρήστης», εφόσον δεν είναι ήδη εγγεγραμμένος.
Κατά το χρονικό διάστημα υποβολής, θα μπορεί να συμπληρώνει σταδιακά την πρότασή του και να την αποθηκεύει προσωρινά μέχρι την οριστική υποβολή. Η οριστική υποβολή της γίνεται άπαξ και παίρνει αυτόματα Αριθμό Πρωτοκόλλου από το Πράσινο Ταμείο. Μετά την «Οριστική Υποβολή» της πρότασης, είναι δυνατή η εκτύπωση της φόρμας με τον Αριθμό Πρωτοκόλλου και τα στοιχεία της αίτησης μέσω της ιστοσελίδας του Πράσινου Ταμείου.
Οι υποβαλλόμενες προτάσεις εξετάζονται με σειρά προτεραιότητας εισερχομένου. Κάθε πρόταση που υποβάλλεται, αξιολογείται άμεσα χωρίς να απαιτείται να παρέλθει η προθεσμία υποβολής της πρόσκλησης (10 Δεκεμβρίου).
Εφόσον πληρούν το σύνολο των κριτηρίων αξιολόγησης επί ποινή αποκλεισμού (Επιλεξιμότητα- Ιδιοκτησιακό / θεσμικό καθεστώς –Ωριμότητα), τα έργα εντάσσονται, βάσει του προϋπολογισμού τους. Για το σκοπό αυτό προβλέπεται η έκδοση απόφασης ένταξης από το Δ.Σ. του Πράσινου Ταμείου.
Η απόφαση ένταξης του έργου εκδίδεται με βάση τον προϋπολογισμό του, λαμβάνοντας υπόψη το «ανώτατο ποσό χρηματοδότησης ανά δικαιούχο» όπως διαμορφώνεται ανά Μέτρο του Χρηματοδοτικού Προγράμματος και σε συνάρτηση με τα πληθυσμιακά χαρακτηριστικά του κάθε Δήμου. Κατά της απόφασης οι ενδιαφερόμενοι μπορούν ασκήσουν τις διοικητικές προσφυγές του άρθρου 24 του ν. 2690/1999.
Τα ποσά
Τα ποσά που μπορούν να διεκδικήσουν οι τέσσερις δήμοι της Ηπείρου είναι τα εξής:
Ιωάννινα: 762.430 για το Μέτρο 1 και 249.989 για το Μέτρο 2
Άρτα: 415.830 για το Μέτρο 1 και 194.533 για το Μέτρο 2
Πρέβεζα: για το 358.665 Μέτρο 1 και 185.386για το Μέτρο 2
Ηγουμενίτσα: 331.945 για το Μέτρο 1 και 181.111για το Μέτρο 2