*Κείμενο μαθητών του 2ου Πειραματικού Δημοτικού Ιωαννίνων
Αναρωτηθήκατε ποτέ αν είναι σωστό να αφήνετε τα παιδιά σας με τις ώρες μπροστά σε ηλεκτρονικές συσκευές; Πιστεύουμε ότι αυτή η ερώτηση απασχολεί πολλούς γονείς σήμερα, καθώς η τεχνολογία έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας και, κυρίως, στη ζωή των παιδιών.
Οι ηλεκτρονικές συσκευές βρίσκονται πια παντού – στο σαλόνι, στα χέρια μας, ακόμη και στο παιδικό δωμάτιο. Όμως, πόσο βοηθά αυτό στην καθημερινότητά τους και, κυρίως, στη μάθησή τους;
Όταν ένα παιδί έχει εύκολη πρόσβαση σε κινητό, τάμπλετ ή υπολογιστή στο δωμάτιό του, είναι πολύ δύσκολο να συγκεντρωθεί στις υποχρεώσεις του. Συχνά, σκέφτεται μόνο πότε θα τελειώσει τα μαθήματα για να παίξει ή να «συζητήσει» με το… ChatGPT, όπως πολλοί μαθητές αποκαλούν πλέον την Τεχνητή Νοημοσύνη.
Το παράδειγμα μιας μητέρας – ένα μάθημα για όλους
Πρόσφατα, διαβάσαμε την ιστορία μιας μητέρας που περιέγραψε με ειλικρίνεια τι συνέβη με τον γιο της. Από μικρή ηλικία του είχε επιτρέψει να έχει κινητό. Χωρίς να το γνωρίζει, το παιδί έστελνε φωτογραφίες των σχολικών του ασκήσεων στο ChatGPT και του ζητούσε να τις λύσει. Όταν έγραψε το πρώτο του διαγώνισμα και τα αποτελέσματα ήταν απογοητευτικά, η μητέρα κατάλαβε τι είχε συμβεί. Αφαίρεσε προσωρινά τη συσκευή από το παιδί της, αλλά, κυρίως, του μίλησε. Του εξήγησε τι σημαίνει σωστή χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης και πότε η τεχνολογία γίνεται εργαλείο και όχι δεκανίκι.
Τι είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη;
Η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ – Artificial Intelligence) είναι η τεχνολογία που επιτρέπει στους υπολογιστές και στα μηχανήματα να «μαθαίνουν» και να «σκέφτονται» με τρόπο που μοιάζει με τον ανθρώπινο νου. Μπορεί να επεξεργάζεται εικόνες, ήχους, κείμενα, να αναλύει δεδομένα, να κάνει προβλέψεις και να δίνει απαντήσεις.
Μερικά απλά παραδείγματα:
- Η φωνητική βοηθός στα κινητά
- Οι ψηφιακοί χάρτες που προβλέπουν την κυκλοφορία
- Τα ρομπότ που εξυπηρετούν σε εργοστάσια ή νοσοκομεία
Η ΑΙ είναι ήδη εδώ, και συνεχώς εξελίσσεται.
Πλεονεκτήματα της Τεχνητής Νοημοσύνης
Η χρήση της ΑΙ μπορεί να εξοικονομήσει χρόνο, να προσφέρει καινοτόμες λύσεις και να υποστηρίξει ανθρώπινες δραστηριότητες. Τα πλεονεκτήματά της μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:
- Μείωση λαθών: Μπορεί να βοηθήσει στην ακρίβεια και στην επαλήθευση πληροφοριών.
- Γρηγορότερη λήψη αποφάσεων: Σε πολλές εφαρμογές, η ΑΙ προσφέρει άμεσες λύσεις.
- Ανάλυση δεδομένων & προβλέψεις: Είναι πολύτιμη για επιχειρήσεις, επιστήμες και την ιατρική.
Οι σκιές της Τεχνητής Νοημοσύνης
Όμως, όπως όλα τα εργαλεία, έτσι και η ΑΙ έχει αρνητικές συνέπειες, αν δεν χρησιμοποιηθεί με σύνεση:
- Εξάρτηση από έτοιμες λύσεις: Όπως έδειξε πρόσφατη έρευνα του Hechinger Report, η υπερβολική χρήση εργαλείων όπως το ChatGPT μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερες επιδόσεις στα τεστ, αφού οι μαθητές δεν εξασκούν τις δεξιότητές τους.
- Έλλειψη κριτικής σκέψης: Πολλά παιδιά δεν μαθαίνουν να σκέφτονται αυτόνομα.
- Κίνδυνοι για την ιδιωτικότητα: Τα παιδιά συχνά δεν γνωρίζουν ότι τα δεδομένα τους συλλέγονται και αναλύονται.
- Απώλεια ανθρωπίνων σχέσεων και συναισθημάτων: Η τεχνολογία δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ενσυναίσθηση, τη φροντίδα, τη συντροφικότητα.
- Αλλαγή στο εργασιακό περιβάλλον: Η ανησυχία για την αντικατάσταση ανθρώπων από μηχανές είναι υπαρκτή.
Τι πρέπει να κάνουμε;
Δεν προτείνουμε να διώξουμε την τεχνολογία από τη ζωή μας. Αντίθετα, πρέπει να τη μάθουμε και να τη διδάξουμε σωστά. Πιστεύουμε ότι:
- Οι γονείς οφείλουν να επιβλέπουν τη χρήση της τεχνολογίας.
- Τα σχολεία να ενσωματώνουν την ΑΙ στη διδασκαλία με έμφαση στην κριτική χρήση.
- Τα παιδιά να κατανοήσουμε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι βοηθός, όχι αντικαταστάτης.
- Η κοινωνία να ενισχύσει τη συναισθηματική νοημοσύνη και τις ανθρώπινες αξίες.
Συμπερασματικά καταλήγουμε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να γίνει σύμμαχος της νέας γενιάς – αρκεί να μην γίνει ο «αφέντης» της. Με σωστή καθοδήγηση, ισορροπία και επίγνωση, τα παιδιά μπορούμε να μεγαλώσουν σε έναν κόσμο τεχνολογικά προηγμένο, αλλά βαθιά ανθρώπινο.
*Γράφουν οι μαθητές και οι μαθήτριες του Ομίλου Νεοελληνικής Γλώσσας του 2ου Πειραματικού Δημοτικού Σχολείου Ιωαννίνων:
Αντωνίου Στεφανία, Γαλάνης Κωνσταντίνος, Γκέγκα Αλεξάνδρα – Δανάη, Ζαρίδης Δημήτρης, Θεμελή Ανδριάνα, Καρανταλή Φαίδρα – Μαρία, Καρανάτση Χρυσάνθη, Καρβούνη Αθηνά, Κοντοδήμος Κωνσταντίνος, Κοτρότση Λόλα – Ιουλία, Κουσιορής Αχιλλέας, Μίχου Θεοδώρα, Μπλέτσος Δημήτριος, Παπαζιάν Μελκόν, Παπιγκιώτης Μιχαήλ Άγγελος, Τζάλλας Τηλέμαχος, Τζομάκας Δημήτρης, Τσακίρη Δέσποινα, Τσιμαράκης Δημήτρης, Τσιμογιάννη Μιράντα
Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός: Ευθυμίου Χριστίνα Μαρία