Δεσμευμένος από μια δημόσια σύμβαση που ναι μεν είναι νόμιμη, αλλά με ιδιαίτερα επαχθείς όρους για τα συμφέροντά του βρίσκεται ο Δήμος Ιωαννιτών και η Δημοτική Αρχή που την βρήκε υπογεγραμμένη από την προηγούμενη και προσπαθεί να βελτιώσει όρους της, με τον ανάδοχο να μην αποδέχεται, την πρόταση (ομόφωνη απόφαση της Δημοτικής Επιτροπής) που έχει τη σύμφωνη γνώμη ανεξάρτητου ελεγκτή. Ο λόγος για το έργο αντικατάστασης του δημοτικού φωτισμού με φωτιστικά τεχνολογίας led που προκάλεσε σκληρή αντιπαράθεση για μια ακόμη φορά στο Δημοτικό Συμβούλιο, αυτή τη φορά όμως με πλήρη και αναλυτική ενημέρωση από τον Δήμαρχο Θωμά Μπέγκα, ο οποίος ανέδειξε τις πολιτικές και ηθικές ευθύνες του πρώην Δημάρχου Δημήτρη Παπαγεωργίου ο οποίος προεκλογικά έσπευσε να την υπογράψει. Αν και ο κ. Παπαγεωργίου αμφισβήτησε όσα υποστήριξε ο κ. Μπέγκας, μιλώντας για σύμβαση που είναι νόμιμη και εγκεκριμένη από το Ελεγκτικό Συνέδριο και ζήτησε να συζητηθεί το θέμα σε άλλη συνεδρίαση του Σώματος, το συμπέρασμα είναι ότι ο Δήμος έχει δυο επιλογές: Αν δεν αποδεχθεί, τελικά, ο ανάδοχος τις προτεινόμενες βελτιώσεις βασικών όρων θα εκτελεστεί ως έχει ή θα αναγκαστεί να προχωρήσει στην λύση της σύμβασης με κόστος άνω των 12 εκ. ευρώ για το Δήμο, όπως προβλέπει σχετική ρήτρα που, δυστυχώς, αποδέχθηκε η προηγούμενη δημοτική αρχή.
Ο όρος που φέρνει το δήμο σε δυσχερή θέση
Την ενημέρωση για την πορεία του έργου αντικατάστασης του αστικού οδοφωτισμού με λαμπτήρες τεχνολογίας led, λόγω της καθυστέρησης στην υλοποίησή του ζήτησε στην προχθεσινή συνεδρίαση λογοδοσίας της δημοτικής αρχής ο Στέφανος Μάντζιος, δημοτικός σύμβουλος της παράταξης “Ανεξάρτητη Δημοτική Πρωτοπορία” και η διεξοδική και μακροσκελής απάντηση του Δημάρχου οδήγησε σε μια μεγάλη ένταση το σώμα, σε μια ολιγόλεπτη διακοπή και έντονες αντεγκλήσεις, με κυριότερο πρωταγωνιστή, τον Δημήτρη Παπαγεωργίου ο οποίος ως Δήμαρχος επέλεξε να υπογράψει και να δεσμεύσει την πόλη, με την κακή και λεόντεια κατά το σημερινό Δήμαρχο σύμβαση του έργου, σε χρόνο προεκλογικό για την αυτοδιοίκηση, στις 31/5/2023, κι ενώ θα μπορούσε να αφήσει να επιλέξει τη μορφή του έργου, την επόμενη δημοτική αρχή. Ο Δήμαρχος επέλεξε να μιλήσει με στοιχεία για τη σύμβαση και τις αποφάσεις της ειδικής Επιτροπής Παρακολούθησης και Παραλαβής του Έργου που ορίστηκε τα τελευταία δυο χρόνια, ο δε πρώην Δήμαρχος απάντησε με επίθεση κατά της προέδρου του δημοτικού συμβουλίου και της δημοτικής αρχής, καθώς και με συνεχείς διακοπές προς τους συνομιλητές του που είχαν από την πρόεδρο το λόγο. Αρνήθηκε ότι είναι κακή η σύμβαση που υπέγραψε ο ίδιος και δεν απάντησε στην ουσία των όσων κατήγγειλε ο κ. Μπέγκας.
Το σημαντικότερο στοιχείο που αποκαλύφθηκε από το Δήμαρχο είναι αυτό το κομμάτι της σύμβασης που λέει πως “Ο Δήμος έχει το δικαίωμα να διακόψει την παροχή υπηρεσιών, χωρίς υπαιτιότητα του Αναδόχου (η διαδικασία έκπτωσης και ποινικών ρητρών περιγράφεται στο άρθρο 9 της παρούσας), μετά από προειδοποίηση δώδεκα (12) μηνών και υποχρεούται να καταβάλλει στον Ανάδοχο το 80% των μελλοντικών πληρωμών του με προεξοφλητικό επιτόκιο 5%…”
“Η ύπαρξη του παραπάνω πρωτοφανούς και λεόντειου για δημόσια σύμβαση όρου, τον οποίο τα μέλη της επιτροπής που είχε ορίσει ο Δήμος μας, ή γνώριζαν, ή σε κάθε περίπτωση όφειλαν να γνωρίζουν, αλλά και άλλοι όροι που έχουν υπεισέλθει σε άλλα συμβατικά τεύχη, έχουν καταστήσει τη θέση του Δήμου πέρα για πέρα δυσχερή. Δηλαδή, έχουν καταστήσει το δήμο δέσμιο της κοινοπραξίας «ΤΕΡΝΑ ΑΕ- ΦΩΤΑΓΚΟΝ ΑΕ», αφού σε περίπτωση διακοπής της σύμβασης, ανεξαρτήτως λόγων ή αιτίων διακοπής, που δεν αναφέρονται στο κείμενο, ο Δήμος υποχρεώνεται να πληρώσει στην κοινοπραξία το 80% του τιμήματος δηλ. περίπου 12.000.000€ πλέον ΦΠΑ και η κοινοπραξία να μην κάνει κανένα έργο” ανέφερε χαρακτηριστικά ο Θωμάς Μπέγκας.
Η πορεία του έργου δεν έχει αποκατασταθεί αφού όπως κατέληξε στην εισήγησή του ο Δήμαρχος, ο ανάδοχος έχει αρνηθεί την ισχύ των παρατηρήσεων της Επιτροπής και πλέον μένει σε μια πολιτική απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, σε μια επόμενη συνεδρίαση προφανώς, να καταλήξει στα δέοντα. Το δίλημμα που έθεσε ο Δήμαρχος είναι ή ο Δήμος να υλοποιήσει τη σύμβαση με τους καλύτερους δυνατούς όρους, αν δεχθεί τις προτεινόμενες βελτιώσεις ο ανάδοχος, ή να μην την υλοποιήσει και να υποχρεωθεί η πόλη να πληρώσει το 80% του αντικειμένου, πλέον 5% τόκων προεξόφλησης! Η τελική απόφαση προφανώς και θα ληφθεί σε μια επόμενη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, όπου η δημοτική αρχή οφείλει να φέρει και νομικές αποδείξεις για τα όσα υποστηρίζει σχετικά με το πέναλτι.
Η ερώτηση και η απάντηση για την κακή σύμβαση
Στην ερώτησή του ο Στέφανος Μάντζιος ζήτησε να μάθει τι είδους βελτιωτικά μέτρα έχουν προταθεί από την ειδική επιτροπή παρακολούθησης επί της σύμβασης, ενώ επέμεινε κατά την παρουσίαση της ερώτησής του στο λεγόμενο πέναλτι των 12 εκατ. υποστηρίζοντας πως υπάρχει νόμος που προβλέπει πλαφόν ως προς τις οφειλές ενός μέρους για την αθέτηση μιας σύμβασης, στο 5%.
Ο Δήμαρχος για πρώτη φορά ήταν τόσο αναλυτικός για το ιστορικό του έργου των led και ξεκίνησε από την κατάργηση των αρμοδιοτήτων των Οικονομικών Επιτροπών της περίφημης νομοθεσίας Θεοδωρικάκου που ανέτρεπε θεωρητικά την ισχύ των αποφάσεων που είχε λάβει κατά πλειοψηφία η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Ιωαννιτών για το συγκεκριμένο έργο, με πρώτη την ακύρωση της προκήρυξης που είχε κάνει η προηγούμενη δημοτική αρχή για 3000 λαμπτήρες. Οι αποφάσεις της ολομέλειας του ΣτΕ όφειλαν κατά το Δήμαρχο Θ. Μπέγκα να αποτρέψουν τον τότε Δήμαρχο Δ. Παπαγεωργίου να υπογράψει τη σύμβαση με την «ΤΕΡΝΑ ΑΕ- ΦΩΤΑΓΚΟΝ ΑΕ» για λόγους πολιτικής ευθιξίας, και να αφήσει το χειρισμό στην επόμενη δημοτική αρχή. Η δημοτική αρχή Μπέγκα επομένως παρέλαβε μία υπογεγραμμένη σύμβαση, αναπόσπαστο μέρος της οποίας αποτελούν τα εγκεκριμένα και υπογεγραμμένα από τον φορέα υλοποίησης της προγραμματικής σύμβασης, δηλ. την Περιφέρεια Ηπείρου, παραρτήματα αυτής, μεταξύ των οποίων και τα προαναφερθέντα για τις υπέρογκες υποχρεώσεις του Δήμου αν εγκαταλείψει τη σύμβαση. Ο παραπάνω δυσμενής όρος δημιούργησε τόσο στη δημοτική αρχή, όσο και στις υπηρεσίες, τεράστια προβλήματα στη διαχείριση του θέματος και την υποχρέωσαν στην έναρξη μιας διαβούλευσης με τον ανάδοχο μήπως και βελτιωθούν οι όροι της υπογεγραμμένης σύμβασης.
Ποιες βελτιώσεις προτάθηκαν
Η Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής του Έργου συνεδρίασε πολλές φορές και κατέβαλε μεγάλη προσπάθεια για να ενημερωθεί για τη σύμβαση και για να κατανοήσει τους όρους και τις προϋποθέσεις και τελικώς μετά από κόπο, συνέταξε τις παρατηρήσεις της, οι οποίες ήλθαν για έγκριση στη Δημοτική Επιτροπή. Τρία βασικά ζητήματα προκύπτουν από το έργο της Επιτροπής σύμφωνα με το Δήμαρχο:
- Η υποχρέωση του αναδόχου για την άρση βλαβών/φθορών και η συντήρηση για το σύνολο του υφιστάμενου ηλεκτρικού δικτύου και των υποδομών του: ενώ στην διακήρυξη και στην Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων με σαφήνεια ορίζεται πως η συντήρηση αφορά το σύνολο του υφιστάμενου ηλεκτρικού δικτύου και των υποδομών του, το Παράρτημα 3 περιορίζει την επέμβαση της συντήρησης σε 300.000€!
Ο κ. Μπέγκας υποστήριξε πως η Διακήρυξη και η Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων και οι ορισμοί που συμπεριλαμβάνονται σε αυτές, υπερισχύουν των υπολοίπων τευχών και παραρτημάτων και ως εκ τούτου την ανάδοχο βαρύνει η συντήρηση του συνόλου των υποδομών για όλη τη διάρκεια της Σύμβασης.
- Το επόμενο θέμα σχετικά με το τεχνικό τμήμα, που τίθεται από την επιτροπή, αφορά τον αριθμό των φωτιστικών σωμάτων που θα αντικατασταθούν: σύμφωνα με τις παρατηρήσεις της επιτροπής, ο αριθμός των φωτιστικών σωμάτων που καταγράφηκε το 2019 και ανερχόταν σε 17.624, δεν μπορεί παρά να είναι ενδεικτικός, αφού ήδη από την υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης και της διακήρυξης, μέχρι την υπογραφή της σύμβασης, είχαν περάσει ήδη 4 χρόνια και είναι λογικό στο χρονικό αυτό διάστημα ο αριθμός των φωτιστικών σωμάτων να έχει μεταβληθεί είτε αυξανόμενος, είτε μειούμενος.
- Το τρίτο κεφάλαιο των παρατηρήσεων αφορά την κατηγοριοποίηση των οδών: από τις παρατηρήσεις της επιτροπής, προκύπτει ότι η εν λόγω σύμβαση καταλαμβάνει το φωτισμό των οδών, πεζοδρομίων, πεζόδρομων, ποδηλατοδρόμων, πλατειών, κοινόχρηστων χώρων και δεν είναι δυνατόν ο φωτισμός να περιορισθεί μόνο στα καταστρώματα των οδών.
Οι παραπάνω παρατηρήσεις της επιτροπής, ήλθαν στη Δημοτική Επιτροπή, η οποία δέχθηκε αυτές ομοφώνως στις αρχές του περασμένη Σεπτέμβρη. Η απόφαση της Δημοτικής Επιτροπής διαβιβάστηκε αρμοδίως προς τον ΑΝΕΛ και στην κοινοπραξία, η οποία κατέθεσε την από 7.10.2025 ένστασή της, αρνούμενη τις παρατηρήσεις της επιτροπής.
Η αντιπαράθεση πρώην και νυν δημάρχου
Τα όσα επακολούθησαν της απάντησης του Δημάρχου θα μπορούσαν να θεωρηθούν και ως μια προσπάθεια να μη γίνει λόγος για την “ταμπακιέρα” των ευθυνών της προηγούμενης δημοτικής αρχής. Ο κ. Παπαγεωργίου υποσχέθηκε ότι θα έρθει η ώρα να γίνει η συζήτηση…. Προκαταβολικά και επικαλούμενη τον νέο κανονισμό λειτουργίας του δημοτικού συμβουλίου η πρόεδρος Αν. Γιογλή δεν επέτρεψε το λόγο για να υπάρξουν απαντήσεις στο Δήμαρχο παρά μόνο ερωτήσεις. Και ο Δ. Παπαγεωργίου επέμεινε στην παραβίαση του κανονισμού λειτουργίας και είπε προς την πρόεδρο ρωτώντας: «Δεν αντιλαμβάνεστε ότι η τακτική της δημοτικής αρχής να προσβάλει μια ολόκληρη παράταξη και εμένα προσωπικά με εκτενείς αναφορές τη στιγμή που δε δίνετε το δικαίωμα, επικαλούμενη την παράνομη συνεδρίαση λογοδοσίας…». Χαρακτήρισε ανακρίβειες όσα ανέγνωσε νωρίτερα ο Δήμαρχος. Και συνέχισε να ρωτά «Δεν αντιλαμβάνεστε…» όσο η πρόεδρος του έκλεινε το μικρόφωνο. Ακολούθησαν μερικά «δεν ντρέπεσαι…» και η ένταση μεταξύ Παπαγεωργίου και Γιογλή οδήγησε σε διακοπή 10 λεπτών μετά την πρώτη τοποθέτηση του κ. Παπαγεωργίου.
Ο επικεφαλής της παράταξης « Γιάννενα-Νέα Εποχή» χαρακτήρισε «ανοίκειο και αντιδημοκρατικό» να επικαλείται η προεδρεύουσα τον κανονισμό για να του στερήσει το δικαίωμα απάντησης, σημειώνοντας ότι «ο δήμαρχος μπορεί να μιλά για δέκα λεπτά κατηγορώντας μας, ενώ εμείς δεν έχουμε λόγο».
Μετά τη σύντομη διακοπή, η συζήτηση συνεχίστηκε με τον κ. Παπαγεωργίου να θέτει μια σειρά ερωτημάτων προς τη δημοτική αρχή. Υπογράμμισε ότι η σύμβαση για το έργο των led έγινε μέσω του προγράμματος ELENA, με την επιτροπή παρακολούθησης να έχει «διαδικαστικό έλεγχο», με συμμετέχοντες στην επιτροπή τους κ.κ. Αρλέτο και Βάββα. Τόνισε ότι τα τεύχη δημοπράτησης συντάχθηκαν από την Περιφέρεια Ηπείρου και εγκρίθηκαν από το Ελεγκτικό Συνέδριο πριν από τη δημοπράτηση, ενώ υπάρχει γνωμάτευση της νομικής υπηρεσίας που επιβεβαιώνει ότι δεν υπήρχε κώλυμα για την υπογραφή της σύμβασης. «Είπατε κατά καιρούς ότι έχετε γνωματεύσεις δικηγόρων και νομικών συμβούλων του Δημάρχου. Τις έχετε να τις καταθέσετε στο δημοτικό συμβούλιο;» ρώτησε τον δήμαρχο, προσθέτοντας ότι η παράταξη Μπέγκα και Νάτση είχε προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής, προσφυγή που δεν εκδικάστηκε ποτέ. Ως προς αυτό ο Δήμαρχος απάντησε πως το θέμα αυτό παρέλκει, αφού πλέον η παράταξή του είναι στη διοίκηση του Δήμου και δεν υπάρχουν τα ίδια δεδομένα με τη στιγμή που έκανε την προσφυγή. Ο ίδιος ζήτησε να μάθει αν, σε περίπτωση που το ΣτΕ ακυρώσει την απόφαση, υπάρχει λόγος να μην λειτουργήσει η σύμβαση, καθώς –όπως σημείωσε– οι όροι της αποζημίωσης μετά από καταγγελία της σύμβασης αφορούν όχι στο κατασκευαστικό στάδιο, αλλά στην παροχή υπηρεσιών. Καταλήγοντας ο πρώην Δήμαρχος ζήτησε ειδική συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου για το θέμα αυτό με στόχο τη λήψη απόφασης.
Απαντώντας, ο αντιδήμαρχος Οικονομικών Θωμάς Γιωτίτσας ανέφερε ότι το πρόγραμμα ELENA καμία σχέση δεν είχε με τη σύμβαση που υπογράφηκε από τους προηγούμενους, γιατί αυτό ήταν απλά ένα πρόγραμμα τεχνικής υποστήριξης της Περιφέρειας. Όπως είπε, το πρόγραμμα παρουσίασε προβλήματα καθώς Πρέβεζα και Ηγουμενίτσα έκαναν πίσω μόλις είδαν τη μελέτη του συμβούλου, γιατί δεν ήταν ορθά στημένο. «Ήρθε τότε ο Δήμος Ιωαννιτών να σώσει το πρόγραμμα, δεχόμενος να προχωρήσει με κάθε κόστος παρά τις αντιδράσεις ένα έργο 20 εκατ. ευρώ. Λειτουργήσατε ως σωσίβιο για να σωθεί το πρόγραμμα ELENA», σημείωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι ουδέποτε μίλησε κανείς για νομικές ευθύνες στην υπογραφή της σύμβασης ει μη μόνο για το ηθικό δικαίωμα να υπογραφεί μια τέτοια σύμβαση πριν τις εκλογές.
Ακολούθησε η τοποθέτηση του Δημάρχου Θωμά Μπέγκα, ο οποίος ξεκαθάρισε ότι η προσφυγή στο ΣτΕ έγινε πριν την υπογραφή της σύμβασης και πως όλα εξετάζονται λόγω του “επαίσχυντου” όρου που υπέγραψε ο κ. Παπαγεωργίου. Την επόμενη μέρα το ΣτΕ δεν θα δικαιώσει το Δήμο έναντι του αναδόχου, από τη στιγμή που υπογράφηκε η σύμβαση, και η διμερής σχέση δεν καταρρίπτεται αφού ο ανάδοχος θα πει ότι για μια υπογεγραμμένη σύμβαση ο ίδιος δε φέρει ευθύνη αν τη σύμβαση ενέκρινε μια παράνομη Οικονομική Επιτροπή… «Η ρήτρα αφορά το σύνολο της σύμβασης και όχι μόνο την παρεχόμενη υπηρεσία, τόνισε ο Δήμαρχος αντικρούοντας τον ισχυρισμό Παπαγεωργίου. Κατέληξε λέγοντας ότι δεν τίθεται θέμα έλλειψης νομιμότητας σαφέστατα, αλλά ελέγχεται η σκοπιμότητα και η έλλειψη υπεράσπισης του δημοσίου συμφέροντος από την προηγούμενη δημοτική αρχή και πρόσθεσε, καταλήγοντας πως «αν βρείτε άλλη σύμβαση στο ελληνικό δημόσιο που δύο εκπρόσωποι του Δήμου έπρεπε να ξέρουν τους όρους και ένας Δήμαρχος υπέγραψε σύμβαση με τόσο επαχθή όρο για το Δήμο, εγώ τα παίρνω όλα πίσω».
Ο Δημήτρης Παπαγεωργίου απάντησε ότι «η δημοτική αρχή έχει μεγάλο πρόβλημα μαζί μου και με την παράταξή μας, διότι προβαίνει σε ανοίκειους και προσβλητικούς χαρακτηρισμούς. Από τη μία λέει ότι είναι νόμιμη η σύμβαση και από την άλλη ότι είναι παράνομη, ότι δεν υπερασπιστήκαμε τα συμφέροντα του Δήμου. Αυτό είναι μια ευθεία προσβολή προς το πρόσωπό μου. Αν ο κ. Δήμαρχος δεν ανακαλέσει τους συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς απέναντί στο πρόσωπο και την παράταξή μου, θα αναλάβει και τις συνέπειες των όσων λέει», τόνισε, υπενθυμίζοντας ότι η σύμβαση έχει ελεγχθεί και εγκριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
